| خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ملیسا معمار- شانزدهم شهریورماه مصادف با زادروز هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده پیشکسوت کشور در حوزه نوجوان است که اغلب مردم او را به‌عنوان «خالق قصه‌های مجید» می‌شناسند. درک و لمس آنچه که می‌نویسد از خصوصیات نویسندگی مرادی کرمانی است که در تمام داستان‌هایش می‌توان احساس کرد. او نخستین جایزه نویسندگی‌اش را برای داستان «بچه‌های قالیبافخانه» در سال ۱۳۵۹ از شورای کتاب کودک دریافت کرد و سپس برای همین کتاب جایزه جهانی «هانس کریستین اندرسن» را در سال ۱۹۸۵ به خود اختصاص داد. مرادی کرمانی در سال ۱۹۹۲ از سوی داوران جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن برلین به‌دلیل تأثیر عمیق و گسترده‌اش در ادبیات کودکان جهان، به‌عنوان نویسنده برگزیده سال انتخاب شد و برنده جایزه جهانی برلین شد. او همچنین جایزه «خوزه مارتینی» (نویسنده و قهرمان ملی آمریکای لاتین) را در کشور کاستاریکا از آن خود کرده است. هوشنگ مرادی کرمانی، به‌عنوان چهره ماندگار تقدیر شده و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. مرادی کرمانی از سرمایه‌های ملی کشور ماست سیدعلی کاشفی‌خوانساری درباره این نویسنده پیشکسوت می‌گوید: نخستین دیدار جدی و آشنایی من با هوشنگ مرادی کرمانی برمی‌گردد به سال 1373 که طی سفری از سوی بنیاد جانبازان نویسنده‌ها را به مناطق جنگی بردند و ما همسفر بودیم. مرادی کرمانی با وجود این‌که در مواجهه با آثار و نشانه‌های جنگ بسیار تحت‌تاثیر قرار گرفته بود، اما روحیه طنزش را حفظ کرده و صمیمیت و خوش‌صحبتی او در آن سفر برایم شیرین بود. به اعتقاد این نویسنده و منتقد ادبی، ما نویسندگان کودک و نوجوان به اقتضای همکاری در مقاطع مختلف از زیبایی‌ها، ویژگی‌های اخلاقی و احساسی مرادی کرمانی بهره‌مند بوده‌ایم، همه این نویسندگان نامدار مانند مرادی کرمانی از سرمایه‌های ملی کشور ما محسوب می‌شوند و این توفیق به ما و مسئولان فرهنگی داده شده تا بتوانیم از تجربیات این نویسنده خوب بهره‌مند شویم. توجه به شخصیت‌پردازی و بازنمایی اطوار انسانی در داستان‌ها به گفته کاشفی خوانساری، بزرگترین برگ برنده مرادی کرمانی در نوشته‌هایش، صداقت اوست. او چنان بی‌پرده و بی‌رحمانه به عریان ساختن روح خود و خاطراتش می‌پردازد که نمونه‌های مشابه آن‌را تنها در مثال‌هایی از شعر سپید معاصر می‌توان یافت. مرادی کرمانی با غور و تعمق در احساسات و عوالم انسانی به خوبی می‌تواند به شخصیت‌پردازی و بازنمایی اطوار انسانی بپردازد. وی در ادامه سخنانش یادآوری می‌کند: نخستین کتابی که در سال 1379 درباره نقد آثار مرادی کرمانی منتشر شد به قلم من بود. در میان نویسندگان کودک و نوجوان یکی از نویسندگانی که مورد توجه سایر نویسنده‌ها قرار گرفته و دیگران در مورد آثارش کتاب می‌نویسند هوشنگ مرادی کرمانی است که پس از صمد بهرنگی که تا به حال بیش از 15 عنوان کتاب در مورد وی نوشته شده است، دومین نویسنده‌ای است که سایر نویسندگان به وی پرداخته‌اند. حتی واژه‌هایی که مرادی کرمانی در کتاب‌هایش به‌کار برده نیز مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. کاشفی خوانساری، مرادی کرمانی را از معدود نویسندگانی می‌داند که در زمان حیاتش به یک چهره کلاسیک و ملی تبدیل شده و می‌افزاید: وی از اعضای فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است و این موضوع برای ما یک افتخار است که یکی از نویسندگان و افرادی که از صنف ماست در این فرهنگستان حضور دارد. طنز، شرح طبیعی و صداقت از ویژگی‌های بارز آثار مرادی کرمانی است محمود برآبادی، نویسنده کودک و نوجوان و منتقد ادبی، نیز معتقد است که طنز، شرح طبیعی و صداقت آثار مرادی کرمانی همواره بارز است و سلوک و مردم‌داری مرادی کرمانی نکته بسیار قابل توجهی درباره اوست. این عضو هیات مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، با بیان این‌که نزدیک بودن به مردم ویژگی‌ای است که همواره در وی وجود داشته است، می‌گوید: به‌عنوان مثال وقتی به مرادی کرمانی می‌رسیم قبل از این‌که سلام کنیم او پیش‌قدم می‌شود و همیشه با روی باز پذیرای مخاطبش است. به عقیده من مجموعه این رفتارهای کوچک است که شخصیت فرد را می‌سازد و مردم‌داری و توجه به مردم و دیگران در ساخت شخصیت انسان بسیار مؤثر است. نکته قابل توجه این است که هرجا از مرادی کرمانی برای همکاری دعوت می‌شود او می‌پذیرد، همچنین از اعضای برجسته انجمن نویسندگان کودک و نوجوان است. برآبادی همچنین به سابقه آشنایی‌اش با مردای کرمانی می‌پردازد و می‌گوید: سابقه آشنایی من با مرادی کرمانی به پخش قصه‌های مجید در رادیو برمی‌گردد. بعد از این بود که من با مرادی کرمانی تا حدودی آشنا شدم و با علاقه آثار وی را خریداری می‌کردم و در خانه برای خودم و بچه‌هایم می‌خواندم. من همیشه مشتاق بودم که بدانم چه کسی این داستان‌ها را می‌نویسد که تا این اندازه می‌تواند خوب و زنده این شخصیت‌ها را در داستان روایت می‌کند. وقتی با مرادی کرمانی آشنا شدم، مشاهده کردم که نزدیکی بسیار زیادی بین شخصیت وی و آثارش وجود دارد و دقیقاً همان چیزی است که بیان می‌کند. درباره مرادی کرمانی هوشنگ مرادی کرمانیريال در سال ۱۳۲۳ در روستای سیرچ از توابع بخش شهداد استان کرمان متولد شد. دوره دانشكده هنرهاي دراماتيک را در تهران گذراند و در همين مدت در رشته مترجمی زبان انگليسی در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شد. از سال ۱۳۳۹ در زمان همکاری با رادیو محلی کرمان نویسندگی را آغاز کرد و در سال ۱۳۴۷ با چاپ داستان در مطبوعات فعالیت مطبوعاتی‌اش را گسترش داد. نخستین داستان وی به نام «کوچه ما خوشبخت‌ها» در مجله خوشه (به سردبیری ادبی شاملو) منتشر شد که حال و هوای طنز آلود داشت. در سال ۱۳۴۹ یا ۱۳۵۰ نیز نخستین کتاب داستان وی با عنوان «معصومه» حاوی چند قصه متفاوت و کتاب دیگری به نام «من غزال ترسیده‌ای هستم» به چاپ رسید. سپس در سال ۱۳۵۳ داستان «قصه‌های مجید» را خلق کرد، داستان پسر نوجوانی که همراه با «بی بی» پیر زن مهربان، زندگی می‌کند. همین قصه‌ها، جایزه مخصوص «کتاب برگزیده سال۱۳۶۴» را نصیب وی ساخت. مرادی کرمانی مجموعه داستان‌هایی مانند «خمره»، «آب انبار»، «معصومه»، «من غزال ترسیده‌ای هستم»، «قصه‌های مجید»، «بچه‌های قالیبافخانه»، «نخل»، «چکمه»، «داستان آن خمره»، «مشت بر پوست»، «تنور»، «پلو خورش»، «مهمان مامان»، «مربای شیرین»، «لبخند انار»، «مثل ماه شب چهارده»، «نه ترو نه خشک»، «شما که غریبه نیستید»، «ناز بالش»، «کبوتر توی کوزه»، «هوشنگ دوم» و «ته خیار» را نوشته و همچنین نگارش فیلمنامه‌های «کاکُلی»، «تیک‌‌تاک»، «کیسه برنج»، «مهمان مامان» و نمایشنامه‌های «کبوتر توی کوزه»، «پهلوان و جراح» و «مأموریت» را در کارنامه‌اش دارد. آثار مرادی کرمانی به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، هلندی، عربی، ارمنی و هندی ترجمه شده است. اما نخستین اثری که از او به زبان انگلیسی ترجمه شده، داستان «سماور» از «قصه‌های مجید» است که برای یونیسف فرستاده شد. |  |
↧
کاشفی خوانساری: صداقت بزرگترین برگ برنده در نوشته‌های مرادی‌کرمانی است/ برآبادی: طنز و شرح طبیعی از ویژگی‌های بارز آثار کرمانی است
↧