به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) دومین همایش دوسالانه «ادبیات کودک و مطالعات کودکی» با عنوان «کودک، ادبیات و لذتهای خواندن» با حضور مجید غلامی جلیسه؛ مديرعامل موسسه خانه كتاب، نوشآفرین انصاری؛ دبير شورای كتاب كودک، حسین شیخرضایی؛ دبير علمی همايش، كريستين ارياستر و آسه ماريا آماندسن از نروژ و جمعی از نویسندگان، پژوهشگران و دستاندرکاران ادبیات کودک، صبح چهارشنبه (پنجم آبانماه 1395) در موسسه خانه کتاب آغاز شد و تا عصر پنجشنبه (ششم آبانماه 1395) ادامه دارد. مقالات منتخب در این همایش در قالب 6 پنل در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ارائه میشود.
مهناز دهقان طزرجانی، دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی دانشگاه خوارزمی، در این همایش به ارائه مقالهای درباره «علاقه به مطالعه در کودکان: نقش خانواده و محیط سوادآموزی خانه» پرداخت. وی گفت: علاقه کودکان به مطالعه با عملکرد در خواندن ارتباط دارد. در میان عوامل موثر بر علاقه به خواندن، محیط سوادآموزی و زبانآموزی خانه از اهمیت ویژهای برخوردار است. پژوهشها نشان میدهد، علاقه به مطالعه زمانی در کودکان بیشتر میشود که والدین در فعالیتهای سوادآموزی و زبانآموزی مشارکت داشته باشند.
وی در ادامه درباره هدفش از انجام این پژوهش بیان کرد: بررسی علاقه به مطالعه و محیط سوادآموزی کودکان با توجه به ویژگیهای جمعیتشناختی از اهداف من برای انجام این پژوهش بود و یافتههای این پژوهش متعلق به مطالعه «کودکی در ایران» نخستین پژوهش طولی رشد و تحول کودکان ایران است که روی 470 کودک چهار تا 6 ساله و در پنج شهر تهران، مشهد، تبریز، بندرعباس و زرند در حال انجام است. دادهها از طریق تکمیل دو بخش پرسشنامه محیط سوادآموزی خانه توسط مادران 105 کودک پایه اول دبستان این مطالعه گردآوری شد که شامل فعالیتهای سوادآموزی خانواده، برای ارزیابی فعالیتهای والدین در رشد سواد و زبان کودک و علاقه کودک به مطالعه برای ارزیابی میل و انگیزش کودک برای کتاب خواندن میشود.
دهقان طزرجانی درباره نتایج حاصل از این پژوهش نیز گفت: در حدود 34 درصد از علاقه کودکان به مطالعه، ناشی از فعالیتهای سوادآموزی خانواده است و هرچه فعالیتهای سوادآموزی در خانه بیشتر و سن شروع کتابخوانی برای کودکان پایینتر باشد، علاقه به خواندن در آنها بیشتر است. استفاده از کتابهای مرجع برای پاسخ به سوالهای کودکان، خواندن شعر، ترانه و داستان و نیز ترغیب آنها به یادگیری رنگها، حروف، نشانهها و خواندن کلمات نیز با علاقه به مطالعه رابطه مثبت دارد. بین کودکانی که به مهدکودک میروند و آنهایی که نمیروند، بین دو جنس و نیز بین شهرهای مورد مطالعه از نظر میزان علاقه به خواندن و فعالیت سوادآموزی خانواده تفاوت معنادار بهدست نیامد.
این پژوهشگر افزود: در خانوادههایی که والدین تحصیلات کارشناسی ارشد و بالاتر داشتند، فعالیتهای سوادآموزی خانواده بیشتر از والدین با تحصیلات کمتر از دیپلم بود، اما بین تحصیلات والدین با علاقه کودکان به مطالعه رابطه معنادار بهدست نیامد. فعالیت سوادآموزی در خانوادههایی با بیش از 20 جلد کتاب، بیشتر بود و بین تعداد کتاب در خانه و علاقه کودکان به خواندن نیز همبستگی مثبت وجود داشت. ترتیب تولد، زبان مورد استفاده در خانه و میزان درآمد والدین با فعالیتهای سوادآموزی خانواده و علاقه کودکان به خواندن همبستگی نداشت.
به گفته دهقان طرزجانی، عادت به مطالعه والدین با مطالعه کردن کودکان ارتباط دارد. نگرش والدین به مطالعه با افزایش سطح تحصیلات بهبود مییابد که نمود آن در افزایش تعداد کتابها در خانه و تاثیر آن بر افزایش سطح خواندن و در نتیجه علاقه به مطالعه کودکان مشاهده میشود.