| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) آیین اختتامیه جشنواره سپیدار با حضور فخرالدین احمدی دانش آشتیانی؛ وزیر آموزش و پرورش، محمد حقانی؛ عضو شورای شهر تهران، علیرضا حاجیان‌زاده؛ مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان، نوش‌آفرین انصاری؛ دبیر شورای کتاب کودک، مصطفی رحماندوست، سیدرضا کروبی، فریدون عموزاده خلیلی، جمعی از نویسندگان و دست‌اندرکاران محیط زیست، هنرمندان و کارگردانان عصر چهارشنبه (29 دی‌ماه 1395) در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد. وزیر آموزش و پرورش در آغاز سخنانش به اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی مبنی بر این‌که «در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می شود. از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است» استناد کرد و گفت: بنابراین ضرورت این مساله در قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. ما در جامعه شعارهای زیادی درباره محیط زیست بیان می‌کنیم که در این جلسه به تعدادی از آنها اشاره می‌کنم. فخرالدین احمدی دانش آشتیانی ادامه داد: یکی از این شعارها این است که «زندگی سالم و پایدار در گرو رفتار منطقی ما با محیط زیست است». امروزه بحث توسعه پایدار و محیط زیست محور توسعه است و اگر بخواهیم نسبت توسعه را با محور زندگی سالم درنظر بگیریم باید روی بحث محیط زیست بیشتر تمرکز کنیم. از دیگر شعارها می‌توانم به «آلودگی محیط زیست توقف تدریجی زندگی؛ تزریق محیط زیست تزریق روح زنده و پرنشاط به زندگی»، «طبیعت مظهر گویای وجود خداوند است، تخریب مظاهر الهی گناهی نابخشودنی است» و ... اشاره کنم. وی در ادامه سخنانش فرهنگ را عامل تعیین کننده رفتارهای افراد در جامعه عنوان کرد و گفت: رفتارهای زیست‌محیطی تک تک افراد در جامعه نشات گرفته از فرهنگ آنهاست. محیط زیست شاید در نگاه اول موضوعی کلی باشد که رسیدگی به آن مربوط به سازمان حفاظت از محیط زیست باشد اما وقتی دقیق‌تر نگاه کنیم، می‌بینیم یک پدیده ساده زیست‌محیطی چقدر بر سایر پدیده‌ها تاثیرگذار است و همه افراد جامعه را درگیر می‌کند و رسیدگی به آن وظیفه همه افراد جامعه است. بهترین و موثرترین گروه در جامعه برای آموزش کودکان هستند به گفته دانش آشتیانی، بهترین و موثرترین گروه در جامعه برای آموزش «زیست« کودکان هستند چراکه سال‌های اولیه زندگی دوران بسیار حساسی است که در آن ارزش‌ها، نگرش‌ها و مهارت‌های مورد نظر برای حفظ و پشتیبانی محیط زیست در افراد شکل می‌گیرد و اگر بخواهیم به مساله محیط زیست بیاندیشیم باید برای کودکان برنامه‌ریزی داشته باشیم و این برنامه‌ریزی باید در نظام تعلیم و تربیت اتفاق بیافتد. اگر می‌بینیم که امروزه افرادی هستند که در جهت تخریب محیط زیست برمی‌آیند باید به این مساله بیاندیشیم که در نظام آموزشی این مهارت‌ها را کسب نکرده‌اند. وی در ادامه سخنانش به نظام آموزشی حاکم بر سایر کشورها اشاره کرد و گفت: اهداف در نظام آموزشی سایر کشورها بر محور توسعه پایدار برنامه‌ریزی شده است و محیط زیست از اهداف نظام آموزشی است. تصور این‌که در کنار فرآیندهای آموزشی بخواهیم زمانی محدود را به آموزش محیط زیست اختصاص دهیم، نگرش درستی نیست. باید کاری کنیم در تمام فرآیندهای یادگیری در سنین پایین موضوع محیط زیست را در این برنامه‌ها قرار دهیم. محیط زیست باید محور کلی نظام آموزش و پرورش باشد به اعتقاد دانش آشتیانی، دلیل این‌که بچه‌ها و بزرگترها آن طور که باید و شاید با محیط زیست آشنا و سازگار نیستند به همین مساله و نگرش اشتباه برمی‌گردد و اگر سعی کنیم در برنامه‌های نظام آموزشی مساله محیط زیست را به عنوان یکی از اهداف مدرسه در نظام تعلیم و تربیت بدانیم، اتفاقات حال حاضر رخ نمی‌دهد. وزیر آموزش و پرورش با بیان این‌که در فلسفه تعلیم و تربیت دو مساله مطرح می‌شود، گفت: مساله اول شبه تربیت است؛ وقتی به فردی مساله‌ای فقط آموزش داده می‌شود، دیگر تربیت نیست بلکه شبه تربیت است. اما اگر توانستید این آگاهی و آموزش را تبدیل به رفتار کنید می‌توانید بگویید تربیت در فرد شکل گرفته است. لذا اگر ما فقط در نظام آموزشی کتابی با عنوان «انسان و محط زیست» را برای تدریس در مدارس ارائه دهیم همان شبه تربیت است و تبدیل به رفتار نمی‌شود و تا زمانی‌که ما این دانش را به رفتار در دانش‌آموزان تبدیل نکنیم، این اتفاق نمی‌افتد، باید محور کل نظام آموزشی محیط زیست باشد. آموزش ابزاری است برای تقویت پرورش و تربیت افراد دانش آشتیانی بیان کرد: هدف ما پرورش و تربیت است و در این زمینه آموزش فقط ابزاری است برای تقویت پرورش و تربیت افراد. اگر ما بتوانیم این تفکر را در مسئولین ایجاد کنیم مطمئنا نسل آینده سازگار و وفادار به محیط زیست بوده و علاقه‌مند به توسعه پایدار خواهند بود ولی اگر نتوانیم این سیستم را در آموزش و پرورش حاکم کنیم نمی‌توانیم این مساله را به عنوان یک تغییر در رفتارها و بینش‌ها ایجاد کنیم. به امید روزی که بتوانیم این نگرش را در نظام آموزش و پرورش کشور ایجاد کنیم. |  |
↧
دانش آشتیانی: تفکر زیست‌محیطی را در محور کلی نظام آموزش و پرورش بگنجانیم
↧