به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بخش کودک شانزدهمین دوره جایزه شهید غنیپور از بین 916 اثر، شش نامزد نهایی شامل «کره الاغ و روباه کلاهبردار» اثر سیدنوید سید علیاکبر، «شب بخیر فرمانده» نوشته احمد اکبرپور، «جوجهتیغیهای پسرعمو» نوشته مجید راستی، «ل بازیگوش» اثر محمدرضا شمس، «کره الاغ و مهمان ناخوانده» از سید نوید سید علی اکبر و «هشتپا» اثر محمدرضا شمس اعلام و انتخاب شد.
از بین آثار انتخابی دو اثر به قلم محمدرضا شمس وجود دارد با عنوانهای «هشت پا» و «ل بازیگوش». محمدرضا شمس، نویسنده کتابهای کودک و نوجوان، در سال 1336 در تهران متولد شد. وی پس از انقلاب اسلامی، همکاری خود با نشریه «کیهان بچهها» را آغاز کرد. نخستین شعر او به نام «نیلوفر من» در سالهای نخست انقلاب به چاپ رسید. سپس به نوشتن داستان پرداخت. محمدرضا شمس بعدها با مجلههای رشد نوآموز، کودک و دانشآموز، سروش کودک و نوجوان، باران، سلام بچهها، پوپک و گلک همکاری کرد.
نخستین کتاب این نویسنده با عنوان «اگر این چوب مال من بود» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسید. بعدها با انتشارات سروش، امیرکبیر، مدرسه، قدیانی، پیدایش، افق، محراب قلم، بهنشر، حنانه، شباویز، و رویش همکاری داشت. حاصل این همکاری، چاپ بیش از 30 عنوان کتاب است. از آنجمله میتوان به «خواب و پسرك»، «مراد شمر»، «ديوانه و چاه»، «عروسي»، «شير، اسب و بشقاب چيني گلدار»، «بادكنك و اسبآبي»، «قصه بهار»، «قصه پلي كه بود و ديگر نيست»، «خورشید مال كیه؟»، «كلوچه خانم»، «دختره خل و چل»، «دزدى كه پروانه شد» و «صبحانه خیال» اشاره کرد.
شمس تاکنون جوایزی همچون لوح تقدیر كتاب سال كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان، كتاب سال سلام، قصه سال مجله سروش كودک، لوح زرین جشنواره مطبوعات كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان، جشنواره مطبوعات، كتاب سال شوراى كتاب كودک و دیپلم افتخار ازIBBY، انجمن فرهنگی را از آن خود کرده است.
«هشت پا»
کتاب «هشتپا» پیشتر نیز نامزد بخش کودک جشنواره کتاب سال کانون پرورش فکری و نوزدهمین دوره کتاب سال جشنواره رشد شده بود و توانست عنوان دومین برگزیده جشنواره کتاب سال رشد را از آن خود کند.
«هشت پا» نوشته محمدرضا شمس و تصویرگری علی خدایی از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده، شامل مجموعه داستانهای کوتاه تخیلی برای کودکان گروه سنی «ب» است. در این اثر پنج داستان کوتاه وجود دارد که بیشتر روی بازیهای کلامی یا تخیل استوار است. «هشت پا»، «یک چمدان دریا»، «یک نیش و دو نیش»، بادکنک قرمز» و «صابون و گرگ» عناوین داستانهایی است که در این کتاب بیان شده است.
انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتاب «هشت پا» را در قالب 28 صفحه مصور رنگی با شمارگان پنج هزار نسخه با قیمت 32 هزار ریال منتشر کرده است.
«ل بازیگوش»
«ل بازیگوش» نوشته محمدرضا شمس و تصویرگری رضا دالوند سال 1394 از سوی انتشارات افق برای مخاطبان گروه سنی «الف و ب» منتشر شده است. این کتاب نثر کوتاه و جملات کمی دارد و بیشتر حجم آن به تصویرگری اختصاص یافته است. در کتابهای تصویری، نویسنده و تصویرگر دست به دست هم میدهند تا کودکان را به دنیای داستان و بزرگترها را به دنیای کودکی ببرند.
«لِ بازیگوش» که در گروه داستانهای تخیلی جا دارد، داستان یک حرف «ل» است که خیلی شیطان و بازیگوش است. این کتاب با ۲۴ صفحه مصور رنگی، شمارگان ۳ هزار نسخه و قیمت ۵۰ هزار ریال منتشر شده است.
«کره الاغ و روباه کلاهبردار»
همچنین در این دوره از نامزدهای جایزه شهید غنیپور دو اثر به قلم سیدنوید سیدعلیاکبر وجود دارد با عنوانهای «کره الاغ و روباه کلاهبردار» و «کره الاغ و مهمان ناخوانده».
این آثار دو عنوان از مجموعه 8 جلدی «قصههای کرهالاغ باهوش» است که در سال 1394 از سوی واحد کودک انتشارات چکه به قلم سید نوید سیدعلیاکبر و تصویرگری حمیدرضا بیدقی برای کودکان، منتشر شد. این مجموعه ماجراهای کره الاغ باهوش و نابغهای را در قالب فانتزی و طنز برای کودکان بیان میکند. در بخشی از پشت جلد این هشت کتاب آمده است: «اگر بگوییم این کره الاغ باهوش و نابغه است حتما تعجب میکنید اما کره الاغ باهوش با قصههای خندهدارش شما را شگفتزده میکند. بهتر است خودتان این کتاب را بخوانید و با کره الاغ بیشتر آشنا شوید.
عناوین این مجموعه عبارتند از «کره الاغ و مگس ویژویژ»، «کره الاغ و مهمان ناخوانده»، «کره الاغ و شیر سفید جنگل»، «کره الاغ و مدرسه سواددارها»، «کره الاغ و روباه کلاهبردار»، «کره الاغ و گردنبند طلا» و «کره الاغ و دو تا موز قایمکی».
«کره الاغ و مهمان ناخوانده»
«کره الاغ و روباه کلاهبردار» ماجرای کره الاغ را در زمانی بیان میکند که قلکش را میشکند و میخواهد با پولهایش چیزی بخرد که ناگهان ماجرایی برایش رخ میدهد. در «کره الاغ و مگس ویژویژ» کره الاغ برای اولین بار به خرید میرود و میخواهد 8 تا تخممرغ، ماکارونی و سبزی خوردن بخرد. در «کره الاغ و مهمان ناخوانده» کره الاغ در خانه تنها است و مادرش از او خواسته که اگر مهمان آمد از او پذیرایی کند و نگذارد برود تا او برگردد. اما کره الاغ نمیدانست چطور باید از مهمان پذیرایی کند.
در «کره الاغ و شیر سفید جنگلی» وقتی کره الاغ در مدرسه است خانم معلمشان از او میخواهد با کلمه «شیر» یک جمله بسازد. اما کره الاغ نمیداند که باید با کدام شیر جمله بسازد. در «کره الاغ و مدرسه سواددارها» کره الاغ هفت ساله شده است و مثل همه هفت سالهها به مدرسه رفته است. او بر اساس سفارش مادرش در میز اول مینشیند اما نمیداند چه چیزهایی در مدرسه یاد میگیرد. «کره الاغ و روباه کلاهبردار» نیز ماجرای کره الاغ را در زمانی بیان میکند که قلکش را میشکند و میخواهد با پولهایش چیزی بخرد که ناگهان ماجرایی برایش رخ میدهد.
واحد کودک انتشارات چکه، مجموعه 8 جلدی «قصههای کره الاغ باهوش» را در قالب 24 صفحه با شمارگان دو هزار نسخه و قیمت 70 هزار ریال برای هر جلد منتشر کرده است.
«شب بخیر فرمانده»
«شب بخیر فرمانده» نیز اثر دیگری از نامزدهای شانزدهمین دوره جایزه شهید غنیپور است که به قلم احمد اکبرپور نوشته شده است. احمد اکبرپور، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان، در سال 1349 در ملارد فارس متولد شد. عمده شهرت وی بابت نگارش داستانهای کودک و نوجوان است که برای وی جوایز متعددی از جمله کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را به ارمغان آوردهاست. اکبرپور عضو شورای کتاب کودک و نیز انجمن نویسندگان کودک و نوجوان است. وی همچنین مستندهای متعددی را تهیه کرده است. درونمایه داستانهای اکبرپور را مضامینی همچون ترس، تنهایی و صلح تشکیل میدهد. از جمله آثار او میتوان به «مادربزرگ جادویی»، «امپراطور کلمات»، «قطار آن شب»، «شب بخیر فرمانده» و «من نوکر بابا نیستم» اشاره کرد. کتاب «لحظههای سکسکه» از اکبرپور در بیست و هفتمین دوره کتاب فصل، کاندیدای عنوان بهترین رمان نوجوان شده است.
«شب بخیر فرمانده» از جمله آثار موفق اکبرپور است که به زبان انگلیسی ترجمه و از سوی ناشری در کانادا منتشر شده است. این اثر جزو فهرست کتابهای برجسته نوجوانان با نیازهای ویژه، برنده مسابقه داستانی کودکان با نیازهای ویژه و دیپلم نمایشگاه تصویرگری کتاب کودک بولونیا در سال ۲۰۱۵ و از آثار برگزیده شورای کتاب کودک شده است. این کتاب با تصویرگری نرگس محمدی توسط نشر افق منتشر شده است و یکی از کتابهای تصویری نشر افق محسوب میشود که در آنها نویسنده و تصویرگر با همراهی هم کودکان را به دنیای داستان میبرند و بزرگترها را هم به دنیای کودکی میبرند.
این کتاب درباره پسربچهای است که مادرش را در جنگ از دست داده و در اتاقش مشغول بازی است. او با خود یک بازی جنگی میکند و سعی دارد سربازهای دشمن را بکشد چون قصد دارد انتقام مادرش را از آنها بگیرد. این بچه یک پا ندارد و از پای مصنوعی استفاده میکند.
کتاب «شب بخیر فرمانده» در قالب ۲۴ صفحه مصور رنگی با شمارگان ۳ هزار نسخه و قیمت ۵۰ هزار ریال منتشر شده است.
«جوجه تیغیهای پسرعمو»
«جوجه تیغیهای پسرعمو» نوشته مجید راستی دیگر اثر راه یافته به مرحله نهایی جایزه شهید غنیپور است. مجید راستی (متولد 1335) نویسنده و مترجم کتابهای کودک و نوجوان، دارای مدرک کارشناسی زبان انگلیسی است. وی فعالیت خود را از مجله کیهان بچهها در دهه 60 آغاز کرد. از جمله کتابهای منتشر شده او میتوان به مجموعه «قصههای بیبی و بابا»، «یک تکه آسمان به من بده»، «این سر دنیا، آن سر دنیا»، «موش شو، بگیرمت» و «پسر کوچولویی به اسم قوره» اشاره کرد. «این سر دنیا، آن سر دنیا» یکی از کتابهای موفق این نویسنده است که در چهاردهمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان به عنوان اثر شایسته تقدیر شناخته شد.
«جوجهتیغیهای پسرعمو» ماجرای دو جوجهتیغی است که بنا دارند به مهمانی جوجهتیغیها بروند. آنها همدیگر را در کنار تپهای ملاقات میکنند و حوادث داستان از همین جا کلید میخورد. در پشت جلد این کتاب نوشته شده است: «جوجهتیغیهای پسر عمو با یک بغل تیغ راه افتادند. آنها دور تپه خاکی میچرخیدند اما به هم نمیرسیدند. آنقدر چرخیدند که خسته شدند. این جوجه تیغی گفت: «نکند پسرعموی من گم شده باشد؟» آن جوجه تیغی گفت: «نکند پسرعموی من گم شده باشد؟»
واحد کودک و نوجوان انتشارات افق، کتاب «جوجه تیغیهای پسرعمو» را در قالب 20 صفحه با شمارگان سههزار نسخه و قیمت 50 هزار ریال منتشر کرده است.
آیین پایانی شانزدهمین دوره جشنواره شهید غنیپور، دوشنبه (نهم اسفندماه 1395) همزمان با سالروز شهادت شهیدغنیپور در مسجد جوادالائمه(ع) برگزار میشود و برگزیدگان نهایی، تندیس جشنواره، نشان زرین و لوح تقدیر خود را از دستان پدران شهید دریافت خواهند کرد.