بهگزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) آیین رونمایی از نخستین ترجمه کتاب «پینوکیو از زبان ایتالیایی به فارسی» با حضور غلامرضا امامی، نویسنده و مترجم کتابهای کودک و نوجوان و مدیر نشر جیحون، ظهر جمعه (15 اردیبهشتماه 1396) درسرای اهل قلم ناشران بینالملل برگزار شد.
غلامرضا امامی در ابتدای این نشست به یک ضربالمثل ایتالیایی اشاره کرد و گفت: یک ضربالمثل ایتالیایی میگوید: «مترجمها خائن هستند» ولی من کوشیدهام در این کتاب خائن نباشم. با خودم فکر میکردم پرندگان جهان از همه جای جهان به چه زبانی با هم صحبت میکنند، همینطور گمان میکنم بچههای جهان هم با یک زبان صحبت میکنند.
وی در ادامه تجربه شخصیاش در زمینه همزبانی کودکان را بیان کرد و افزود: من سالها پیش در نمایشگاه صنایع دستی فلورانس بودم، پسر کوچکم امید که در آن زمان 3 ساله بود و موهای بور و چشمهایی آبی داشت گم شد و ما بسیار نگران بودیم ناگهان پسرم را دیدم در حالی که دست در دست پسر سیاهپوستی همسنوسال خودش داشت و مشغول حرف زدن بودند و من نمیدانم با چه زبانی با هم حرف میزدند در حالیکه پسر من در یک خانواده ایرانی بزرگ شده بود و آن پسر سیاهپوست از آفریقا آمده بود. گاهی گمان میکنم بچههای دنیا در یک زیبایی بیمرز زندگی میکنند و ما بزرگترها هستیم که مرزها را میسازیم.
این مترجم درباره کتاب پینوکیو توضیح داد: این کتاب برای من همچنان که در شعار امسال نمایشگاه بیان شده، سرشار از زیبایی بیمرز، بیزمان و بیمکان است. این کتاب تاکنون به بیش از صد زبان زنده دنیا ترجمه شده است و آنچنان که من در مقدمه کتابم اشاره کردهام به بیش از 34 ترجمه چینی و 65 ترجمه انگلیسی و 45 ترجمه آلمانی و حتی به لهجههای محلی هم منتشر شده است. در ذهن و زبان کارلو کولودی چه میگذشته که این کتاب جاودانی را خلق کرده، کتابی که همیشه تازه است؛ مثل تازگی کودکان جهان. یک ضربالمثل عربی میگوید، «تو زیتون را شفاف از پشت شیشهها میبینی اما نمیدانی چه رنجی برای فراهمآوردن آن برده شده است» در زبان کولودی عشق، دوستی، صلح و برادری موج میزند همچون قصههای شرقی این زبان لایه لایه است.
به گفته امامی، «پینوکیو» هم کتابی حماسی است و هم مذهبی. هم تراژدی غمنامه و هم کمدی. سمبلهای این کتاب برای همه بچهها آشناست و آنها تمام دنیا حیواناتی که در این کتاب بهکار گرفته شده را میشناسند. مثلا نهنگ یک حیوان بزرگ دریایی یا پرندگان، روباه، گرگ، گربه و غیره. به گمان من هرکدام از اینها سمبل یک قشر انسانی هستند. همانطور که در قصههای مذهبی خواندهایم یونس که سالهای سال در شکم نهنگ بود سالهای سال پینوکیو هم با پدرش در شکم نهنگ زندگی میکرد.
امامی در ادامه یادآور شد: نخستین بار در ایران زندهیاد صادق چوبک این کتاب را از روی متن انگلیسی ترجمه کرد و بعد از آن هم ترجمههایی که تابهحال انجام شده براساس متن انگلیسی یا فرانسوی بوده است. من خوش ندارم که درباره بعضی از رونویسیهایی که برخی مترجمان از این کتاب انجام دادهاند مطلبی را بیان کنم اما در هر صورت برخی مترجمان معاصر زنده یا در گذشته برخی فصلها را کم کرده و برخی چیزها را هم افزودهاند.
سیاُمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» و با ریاست سیدعباس صالحی از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب میزبان علاقهمندان به کتاب و کتابخوانی خواهد بود.