بهگزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «بررسی تصویرسازی دینی» باحضور محمدمهدی رسولی، تصویرگر و کاظم طلایی، ناشر و تصویرگر، صبح امروز (سهشنبه19 اردیبهشت) در سرای اهل قلم کودک و نوجوان سیامین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
محمدمهدی رسولی، تصویرگر کتابهای کودک و نوجوان، در این نشست به شباهت تصویرسازیهای مذهبی اشاره کرد و گفت: امروزه میبینیم یک فیلتر و لایه رنگی مساوی و موازی روی همه کارهای تصویرگری مخصوصا تصویرسازی مذهبی کشیده شده است و این هماهنگی به ظاهر یک هم شکلی ایجاد کند ولی این هم شکلی آفتهایی را نیز دارد و در مرحله اول با مقاومت مخاطب روبهرو میشود و آرام آرام مخاطب احساس میکند این پدیده وجود خارجی ندارد.
این تصویرگر افزود: به نظر میرسد عمدهترین اشکال متوجه تصویرگر است. اصولا در هر بخش از هنر تا زمانی که هنرمند به یک بلوغ فکری نرسد هنرش تاثیر زیادی بر مخاطب ندارد. تصویرگران ما خیلی سوال ندارند؛زمانی که سوال کردن میمیرد همه فضاهایی مرتبط با انتزاع و خیال سروکار نیز میمیرند.بهتر است قبل از هرچیزی سوال کنیم و سوال کردن از فرد شروع خوبی میتواند باشد.
وی در ادامه به سوالههایی که هر تصویرگر باید پیش از تصویرگری باید بپرسد، اشاره کرد: مثلا باید بدانیم، آیا ارتباط دین و تصویرسازی، شکلی یا معنایی است ؟ آیا اطلاق دین به یک عنصر بصری شکل آن عنصر را تغییر میدهد؟ آیا اصولا معنا میتواند در صورت تاثیر بصری بگذارد؟ آیا معنا از صورت تفکیکپذیر است؟ آیا هر عنصر بصری دارای معنای خاص خودش است؟ آیا تصویرگر دوباره برای اشیاء شناسنامه صادر میکند؟ آیا میتوان گفت هر تصویرگر کاشف ذات اشیایی است که آنها را خلق میکند. آیا معرفت تصویرگر فقط عینی و تجربی است؟
رسولی تصریح کرد: واقعیت این است که هنرمند میخواهد جهان موجود را نقد کند و زشتیهای را نشان دهد. همچنین زیباییها و لطایف و جهان موعود و اشاره به خوبیها را به تصویر بکشد و در واقع تصویری ناب خلق کند و نسبت ناب بودن بستگی به شرایط مختلف دارد. خود این شرایط هم انتزاعی است. باید بررسی کنیم که آیا یک ایده ناب میتواند تصویر نابتر از خودش را به وجود آورد؟ آیا اصولاً تصویر در ارایه جهان متن و معنا مطلوب است؟ آیا تصویرگر میتواند روی فضای متن تاثیر جدی بگذارد و جهان معرفتی و مبانی تثبیتشده آن را تغییر دهد؟ تصویرگر آمده جهان دیگری را به متن اضافه کند و بسیاری اوقات این اصل فراموش میشود. البته گاهی متن حتماً قابلیت تصویرشدن ندارد و گاهی تصاویر نیازی به متن ندارند و قبل از شروع تصویرگری باید ببینیم قابلیت تصویری یک متن در چیست.
وی درباره وحدت ساختار در یک کتاب تصویری نیز بیان کرد: در این زمینه نگاههای متفاوتی وجود دارد. وحدت باعث همآوایی متن و تصویر میشود. وحدت خوب آهنگ کتاب را تند و یکنواخت میکند. چیزی که اهمیت دارد جایی است که ما ایستادهایم و از آنجا به وحدتی نگاه میکنیم که به عناصر ساختار را خلق میکنند.
رسولی درباره تصویرسازی دینی گفت: قبل از اینکه متن را پیش رویمان انجام دهیم باید سوالهایی را از خود میپرسیم. برای رسیدن به یک تصویرسازی دینی چه اقداماتی لازم است؟ مختصها تصاویر ملهم از امور قدسی کداماند؟ آیا امر قدسی خودش بهتنهایی میتواند الهامبخش باشد؟
به گفته این تصویرگر، با پاسخ به این سوالها بسیاری از نارساییهایی که تصاویر دارند و رفع میکند. باید ببینیم در تصویرسازی دینی اثر مهمتر یا تاثیرپذیری است ؟ این سوالها باید وجود داشته باشد و مقدمهای برای خلق یک اثر موثر باشد. قبل از هر چیزی تصویرگر به یک بازپروری و کار روی زوایای تاریک خود نیاز دارد. اگر به این سوالها نتوانیم پاسخ دهیم نمیتوانیم در تصویرگری موفق باشیم.
سیاُمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» و با ریاست سیدعباس صالحی از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب میزبان علاقهمندان به کتاب و کتابخوانی خواهد بود.