به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست رونمایی و نقد و بررسی کتاب «صفر ماجراجو» با حضور محسن هجری، مجید عمیق، جمالالدین اکرمی و شهرام اقبالزاده ظهر امروز (پنج شنبه 21 اردیبهشت 1396) در سالن کتابنمای سیامین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
خیال، ادبیات را با علم پیوند میدهد
محسن هجری در نقد و بررسی کتاب «صفر ماجرامو» بیان کرد: اگر قرار است مخاطب را به مباحث ریاضی، علم، منطق، فلسفه و ... علاقهمند کنیم لازم است زبانمان را به زبان داستان تغییر دهیم. در این کتاب نیز اتفاق خوبی در سرزمین اعداد افتاده و بحث انتزاعی را در قالب یک قصه بیان کرده است.
وی درباره این کتاب توضیح داد: «صفر ماجراجو» سرزمینی را به تصویر میکشد که در آن یک سلطان به همراه ملکهاش حاکمان این سرزمین هستند و مشاوری به نام جناب بینهایت دارند که به صفر کمک میکند هویت خود را پیدا کند. این قصه بهگونهای پیش میرود که مخاطب را به دنبال خود میکشد، مخاطبی که هیچ نظام استدلالیای در ذهنش نیست.
به گفته این منتقد ادبی، در این اثر مخاطب در عین حالی که نظام اعداد را یاد میگیرد با یک متن چند لایه مواجه میشود و این مساله سبب میشود علاوه بر گروههای سنی کودک و نوجوان برای بزرگسالان نیز مناسب باشد.
هجری با بیان اینکه اگر علم به عالم خیال وارد نشود، نهادینه نمیشود، افزود: خیال بهعنوان عنصری که ادبیات را با علم پیوند میدهد وجود دارد. در سراسر دنیا روایت داستانی را به بچهها آموزش میدهند و معتقدند به این وسیله خیال کودک و علم او بارور میشود و کودک از حالت مصرفکننده به حالت تولیدکننده در میآید و این دقیقاً برعکس تصور خانوادههای ایرانی است که احساس میکنند داستان بچهها را از درس و خلاقیت دور میکند.
توجه به کار روی مفاهیم برای کودکان پیشدبستانی
جمالالدین اکرمی نیز در این نشست با بیان اینکه کار کردن روی مفاهیم در کشور ما کاری حرفهای محسوب نمیشود و کمتر کتابی میبینیم که به آموزش مفاهیم برای گروه سنی پیشدبستانی پرداخته باشد، گفت: اگر بخواهیم کتاب «صفر ماجراجو» را از نظر تصویرگری بررسی کنیم میبینیم که این کتاب نگاهی کمیک به تصاویر دارد و برای مخاطب جذابیتهایی دارد که سبب میشود آن را انتخاب کند چرا که به سلیقه کارتونی آنها نزدیک است. البته نگاهی سهلانگارانه در آن وجود دارد زیرا تکنیک آن دیجیتال است و معمولاً تصویرگران حرفهای خیلی به سراغ تصاویر دیجیتال نمیروند. دوم اینکه صفحه پر از رنگ است و سفیدخوانی در آن وجود ندارد و این مسئله سبب میشود کودک سادهپسند شود.
این تصویرگر ادامه داد: در این کتاب تصویرگر تا حد زیادی مجذوب نگاه نویسنده شده و آن را دنبال میکند. به نظر میرسد تصویرگری این کار میتوانست حرفهای تر باشد و سفیدخوانی بیشتری داشته باشد و کمتر نگاه کارتونی به تصاویر داشته باشد.
بچهها از مستقیمگویی فرار میکنند
مجید عمیق، مترجم کتاب «صفر ماجراجو» نیز درباره این کتاب توضیح داد: شاید ظاهراً این اعداد برای مخاطب کودک مطرح شده باشد ولی قالب داستانی این کتاب بهطور غیرمستقیم کودک را با این مفهوم آشنا میکند که فرد میتواند جایگاهش را در هر جایی که هست از قبیل مدرسه، خانواده و جامعه از طریق امیدوار بودن، مایوس نشدن، راه ندادن یأس و اندوه پیدا کند. وقتی میگوییم کسی از صفر شروع کرده و به جایی رسیده معنی «صفر» آن نیست که از هیچ شروع کرده باشد زیرا خودشخص میتواند برای رسیدن به آرزوهایش سکوی پرتاب باشد و همین هیچ چیز میتواند سکوی پرش باشد.
این مترجم بیان کرد: بچهها از مستقیمگویی فرار میکنند درنتیجه قالب داستانی این کتاب سبب میشود که کودک با علاقه و اشتیاق کامل اعداد را یاد بگیرد. بسیاری از مشکلاتی که ما در آموزش و پرورش این است که در کتابهای درسی مستقیمگویی وجود دارد و در آن بازی و سرگرمی و فعالیت عملی وجود ندارد. در مدارس انباشتی از اطلاعات را در ذهن کودک میریزند و از او میخواهند آنها را حفظ کند. درنتیجه نمیتواند استفاده کاربردی از آنها داشته باشد.