به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نخستین جلد از مجموعه «لطیفههای زیرخاکی» با عنوان «لطیفههای دلگشا» شامل لطیفههایی از کلیات عبید زاکانی به قلم علیرضا لبش با تصویرگری رضا مکتبی از سوی انتشارات مدرسه برای نوجوانان منتشر شده است.
مجموعه «لطیفههای زیرخاکی» لطیفههایی قدیمی است که جدید شده یا همان لطیفههای جدید است که قدیمها تعریف میکردند. خیلی از این لطیفهها تا به حال به ندرت شنیده شدهاند. در این کتاب لطیفههایی از کلیات عبید زاکانی آورده شده است. عبید زاکانی در قرن هشتم زندگی میکرد و اهل شهر قزوین بود. عبید زاکانی انسان بزرگی بود. هم شعر میسرود و هم طنز مینوشت. گاهی هم با دوستانش دور هم مینشستند و لطیفه میساختند و برای بقیه تعریف میکردند و کلی میخندیدند. البته عبید در نوشتههای طنزآمیز خود، علاوه بر خنده، بیاخلاقیها و بدرفتاریهای حاکمان و مردم زمان خود را زیر میکروسکوپ قرار میداد و از رفتار ناجور آنها کاریکاتور میکشید. البته عبید کاریکاتوریست نبود این کاریکاتورها را با کلمه میکشید.
عبید زاکانی در لطیفههایش با نیش و کنایه به نقد و بررسی رفتارها و گفتارهای ناپسند آدمهای بهظاهر محترم و بزرگ پرداخت. عبید بیشتر به دروغگویی، دورویی، خودخواهی، غرور، پولپرستی و شیادی حساس بود و آدمهایی که این اخلاقهای بد را داشتند رسوا کرد. با اینکه عبیدزاکانی شعرهای غیرطنز هم داشت. اما بیشتر وقت خود را به نوشتن طنز و شوخی میگذراند.
لطیفههای عبیدزاکانی جزو ماندگارترین و لطیفترین لطیفههای تاریخ ادبیات فارسی است و عبید اولین شاعری است که لطیفهنویسی را جدی گرفته و به همین شغل معروف شده است. رساله دلگشا، رساله صد پند، مثنوی عشاقنامه، اخلاقالاشراف، لطایف و ظرایف و منظومه موش و گربه از مهمترین آثار عبید زاکانی است.
در بخشی از این کتاب میخوانیم: «شخصی خانهای اجاره کرده بود. چوبهای سقف خانه صدا میدادند. جهت بازسازی خانه به صاحبخانه مراجعه کرد.
صاحبخانه گفت: «چیزی نیست. تیرهای سقف ذکر خدا را میگویند.»
مستاجر گفت: «مشکلی نیست. خیلی هم خوب است. اما میترسم که بعد از ذکر بخواهند سجده کنند.»
علیرضا لَبِش، شاعر و داستاننویس، سال 1360 در قم متولد شد. و تابهحال برای نوجوانان و جوانان و بزرگسالان طنز و داستان و شعر نوشته و گاهی طرحی کشیده است. کتابهای زیادی نوشته و همین مجموعه «لطیفههای زیرخاکی» از جمله کتابهای طنزش هستند.
انتشارات مدرسه، کتاب «لطیفههای دلگشا» را در قالب 104 صفحه با شمارگان هزار نسخه و قیمت 150 هزار ریال منتشر کرده است.