به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «خواندن برای کودکان با نیازهای ویژه» عصر یکشنبه 16 مهر با حضور مهشید دولت، سوده کریمی و سمانه نادری از کارشناسان این حوزه در سالن کنفرانس مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
مهشید دولت کارشناس شورای کتاب کودک، در این نشست، در زمینه فعالیتهای صورت گرفته در این شورا برای کودکان دارای نیازهای ویژه گزارشی ارایه کرد و گفت: در این شورا کارگاههای مختلفی در زمینه کتابخوانی برای گروهی از مخاطبان برگزار شده است.
وی همچنین از فعالیت تخصصی برای گروه کودکان و نوجوانان نابینا و ناشنوا در این شورا خبر داد و گفت: باید تلاش کنیم ارتباطها با این کودکان از حالت ترحمی خارج شود و در این میان خواندن میتواند ارتباطها را محکمتر کند تا بچهها از طریق شنیدن و تصویرسازی در ذهن خود لذت ببرند.
دولت اضافه کرد: اولین جامعه برای هر کودک خانواده است و اولین مربی و معلم نیز افراد خانواده محسوب میشوند بنابراین زمانی که کودکی ببیند در خانواده به کتابخوانی اهمیت داده میشود خود به خود به آن سو سوق پیدا میکند.
وی افزود: اگرچه در ابتدای تولد هر کودک دارای نیاز ویژه، ممکن است دغدغهی خانواده رسیدگی به مشکل جسمی این کودکان باشد اما نباید غافل شویم که این بچهها نیز باید مثل هر کودک دیگری از زندگی خود لذت ببرند.
در ادامه سوده کریمی دیگر سخنران این نشست به بیان ضرورت خواندن برای کودکان دارای نیازهای ویژه و نقش خانوادهها در این زمینه پرداخت و گفت: کودک ویژه، کودکی است که نیازمند آموزشهای ویژه است.
کریمی با بیان اینکه کودکان دارای نیازهای ویژه طیفهای زیادی دارند افزود: هر فردی در جامعه ممکن است با این قشر از بچهها برخورد یا سروکار داشته باشد بنابراین لازم است آموزشهای مورد نیاز برای مواجهه با این بچهها را داشته باشیم.
وی با اشاره با اینکه این بچهها دارای نیازها و محدودیتهایی هستند یادآور شد: پدر و مادر و اعضای خانواده کسانیاند که باید بیشاز هر کسی بتوانند شرایط را درک کنند و با منابع و امکانات آموزشی این حوزه آشنا باشند.
این کارشناس با اشاره به آمار ارایه شده از سوی آموزش و پرورش استثنایی مبنی بر شناسایی 110هزار کودک و نوجوان دارای نیازهای ویژه اظهار داشت: بر اساس اعلام همین سازمان بیش از دو برابر این تعداد نیز از سوی خانوادهها پنهان و از تحصیل و برخورداری از امکانات آموزشی محروم هستند.
وی با اشاره به اینکه کودک ویژه بیشتر خواهان امکانات فرهنگی است تا ناتوانی خود را کاهش دهد، اضافه کرد اگر بتوانیم خانوادهها را بیشتر درگیر مباحث این کودکان کنیم تا از امکانات آموزشی استفاده کنند و زمینه کتابخوانی برای این بچهها را توسعه دهیم تحول بزرگی را در این حوزه شاهد خواهیم بود.
کریمی با تاکید بر اینکه هم خانواده و هم جامعه باید ویژگیهای کودکان دارای نیازهای ویژه را بشناسد خاطرنشان کرد: اگر این مهم صورت گیرد میتوانیم به رشد همهجانبه آنها کمک و با انتخاب کتابهای مناسب برایشان زمینه لذت بردن این بچهها را مانند همسالانشان فراهم کنیم.
وی همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشور هیچ ناشر یا نویسندهای به شکل ویژه برای این کودکان کار نمیکند و بیشتر کتابهای این بخش مناسبسازی شده است گفت: نقش کتابدار در ارایه مشاوره به خانوادهها بسیار میتواند تعیین کننده باشد.
این کارشناس شورای کتاب کودک با بیان اینکه چرا با توجه به مشکلات جسمی این کودکان بر کتابخوانی برای آنها تاکید میشود، افزود: یکی از موثرترین روشهای رشد ذهنی و اجتماعی کردن کودکان قصهگویی و کتابخوانی است.
وی ادامه داد: وقتی برای کودک دارای نیازهای ویژه کتاب مناسبی را بخوانیم موجب میشود که ضمن یادگیری، رویاهای خود را دنبال و سختیها و شیرینیهای زندگی را تجربه کنند و این مهم، مسیری را هموار میکند که در ادامه زندگی این کودکان تاثیرگذار است.
شیوههای کتابخوانی برای کودکان دارای نیازهای ویژه موضوع دیگری بود که در این نشست مورد بررسی قرار گرفت و سعیده نادری دیگر کارشناس این حوزه به بیان آن پرداخت.
نادری گفت: در مرحله اول برای انتخاب کتاب برای کودکان دارای نیاز ویژه باید به سراغ کتابهای با موضوعهای ساده برویم چرا که این کودکان به دلیل سطح رشد کمتر و محدودیتها از اطلاعات کمتری نسبت به همسالان خود برخوردارند.
وی بر انتخاب کتابهایی با جملهها و واژههای تکراری زیاد با موضوعهای آموزشهای ارتباطی، دوستی، مهارتهای اجتماعی و خودباوری تاکید کرد و افزود: باید تلاش کنیم به ظرفیت پذیرش این بچهها در طیفهای مختلف بسیار توجه داشته باشیم چرا که قدرت پردازش اطلاعات نیز در این قشر متفاوت است.
این کارشناس همچنین بر همراه کردن بچهها در داستان در زمان خواندن تاکید کرد و اظهار داشت: برجستهسازی تصویرهای کتاب و اشیای موجود در داستانها برای لمس آن از سوی این کودکان نیز بسیار میتواند به رشد آنها کمک کند.
وی انتخاب داستانهای دارای ضربآهنگ و تقلید صدای شخصیتهای داستانی، تغییر لحن و استفاده از حرکات بدنی در زمان خوانش کتاب برای این گروه از بچهها، گفتوگوی دو طرفه، حرکت انگشت روی خط نوشتهای که خوانده میشود، را نیز از دیگر موارد موثر در یادگیری دانست.
بر اساس خبر روابط عمومی و امور بینالملل کانون، نشستهای تخصصی با موضوعهای مختلف حوزه کودک و نوجوان همزمان با ویژهبرنامههای روز جهانی و هفتهی ملی کودک از روز 15 تا 20 مهر 1396 در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون در خیابان حجاب تهران در حال برگزاری است.