به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بنیاد سعدی که وظیفه گسترش زبان فارسی را بر عهده دارد، پیش از این نسخه دو زبانه (فارسی ـ انگلیسی) کتاب«خمره» را به طور مشترک با انتشارات شمع و مه منتشر و در اختیار فارسیآموزان سراسر جهان قرار داده بود و حالا نسخه دو زبانه دیگری از این کتاب (فارسی ـ عربی) را در دسترس عموم علاقهمندان به خصوص فارسیآموزان جهان عرب قرار خواهد داد.
ترجمه عربی این کتاب توسط مجید شمسالدین و خیریه دماک قاسم، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بغداد، صورت گرفته و پیش از این در نمایشگاه کتاب تهران امسال رونمایی شده است.
بنا بر گزارش روابط عمومی بنیاد سعدی، این کتاب داستانی تاکنون به 17 زبان زنده دنیا ترجمه شده و در بسیاری از کشورها با استقبال قابل توجه مخاطبان روبهرو شده است. این کتاب در ایران نیز بیش از 20 بار تجدید چاپ شده است.
هوشنگ مرادی کرمانی خود درباره این اثر میگوید: خوشحالم از اینکه بالاخره در حوزه ترجمه گامهایی برای گفتمان میان فرهنگی از این طریق ایجاد شده و می توان امیدوار بود که در برابر حجم بسیار ترجمان غرب به شرق و به خصوص ایران، پاسخهایی هر چند کوچک اما گزیده و قابل تعریف فرهنگ ایرانی داشت.
وی در ادامه میافزاید: ترجمه اخیر داستان بلند «خمره» به زبان عربی با قلم دکتر خیریه دماک قاسم و دکتر مجید شمسالدین، مدیر نشر خاموش (ناشر اثر) است و آقای شمسالدین به خاطر فعالیت در بنیاد سعدی و همین طور ناشر بودنش روزی پیشنهاد داد که کتاب «خمره» به عربی ترجمه شود، چون این کتاب هم برای خودم و هم برای مخاطبان از جذابیت خاصی برخوردار بود و به قولی هر کاری که میشد برای یک اثر انجام شود برای این داستان انجام شد، من هم قول مساعد دادم و اثر ترجمه شد.
مرادی کرمانی ترجمه «خمره» به عربی را از جمله گامهای مثبت برای ارتقای زبانی فارسی آموزان میداند و میگوید: خمره از سلسله ترجمان کتابهایی است که در موضوعات مختلف برای فارسیآموزان غیرایرانی و نسل دوم و سوم ایرانیان خارج از کشور ترجمه شده و به نظر میرسد که بهترین راه برای تقویت زبان خواهد بود زیرا دارای لغات آموزشی بسیاری است تا از طریق آن، مهارت خواندن و درک مطلب زبان آموزان بالا رود. در واقع در این کتاب در کنار ترجمه، یک فرآیند آموزشی اتفاق افتاده است که بر اساس آن برخی لغتها توضیحات اضافهتری برای خوانندگان دارد تا مفهوم داستان را به آسانی درک کنند.
ماجرای این داستان به گفته مرادی کرمانی تقریبا ۶۰ سال پیش اتفاق افتاده و بر اساس یک داستان واقعی نوشته شده است که 60 سال پس از آن در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران امسال از ترجمه عربی آن رونمایی شد.
این نویسنده بنام در خصوص روند نوشتن و چاپ این داستان توضیح میدهد: داستان «خمره» را بیش از 10 بار بازنویسی کردم، تا آن چیزی شد که میخواستم، بعد هم آن را به موسسه جغرافیایی سحاب برای انتشار سپردم. مدتی پس از انتشار به جشنوارههای مختلفی راه پیدا کرد، که از آن جمله در دو جشنواره کانون پرورش فکری کودک و نوجوان موفق به دریافت جایزه شد؛ جایزه لوح زرین در گروه داوران بزرگسال و مرغک طلایی در گروه داوران خردسال. پس از دریافت این دو جایزه، مدیران وقت انتشارات کانون پرورش فکری کودک و نوجوان مهندس ندیمی و سیروس طاهباز خواستار انتشار کتاب از سوی کانون شدند که در این چاپ بالغ بر 70 تا 80 هزار نسخه از کتاب منتشر شد.
در سال 1992، بنده به دلیل تألیف این کتاب نویسنده برگزیده جایزه هانس کریستین اندرسن شناخته شدم که در مراسم اعطای این جایزه داوران خواستار ترجمه آن شدند و چنین شد که داستان خمره دانشآموزان یک مدرسه روستایی به خارج از کشور راه یافت.
نویسنده کتاب مشهور «قصههای مجید» در خصوص اولین ترجمه از داستان «خمره» خود اینچنین توضیح میدهد: برای نخستینبار کتاب در اتریش توسط مهرآفاق حیدرزاده و ویراستاری رونالد تاورچ ترجمه شد، این ویراستار خود بر کتاب مقدمهای نیز نگاشت. پس از انتشار نسخه ترجمه شده، از کتاب استقبال قابل توجهی انجام گرفت و به عنوان کتاب سال اتریش در زمینه کودک و نوجوان شناخته شد. پس از آن، مترجمان مختلفی کتاب را به زبانهای دیگر ترجمه کردند، از جمله این زبانها میتوان به فرانسوی، اسپانیایی، هلندی، اتریشی، آلمانی، هلندی، ترکی استانبولی و آلبانی، انگلیسی، تایوانی، چینی و ... اشا ره کرد. این کتاب همچنین موفق به دریافت جایزه کبرای آبی، کشور سوئیس شده است.
بنا بر اعلام این خبر، کتاب «خمره» تاکنون به زبان ترکی اسپانیولی، تایوانی،آلبانیایی، فرانسوی، آلمانی هلندیاسپانیایی و انگلیسی ترجمه شده است و جوایز داخلی و خارجی بسیاری را از آن خود کرده است، جایزه کتاب سال هیئت داوران مجله سروش نوجوان، دیپلم افتخار شورای کتاب کودک، کتاب سال 1994 وزارت فرهنگ و هنر اتریش، معرفی ویژه کتاب منتخب 1994 آلمان، دیپلم افتخار CPN هلند، دیپلم افتخار جایزه خوزه مارتی ـ کاستاریکا، جایزه کبرای آبی کشور سوئیس از جمله این جوایز است.
همچنین از روی این کتاب یک اقتباس سینمایی به کارگردانی ابراهیم فروزش تهیه شده که جایزه پلنگ طلایی جشنواره لوکارنو را از آن خود کرده است.
گفتنی است، ترجمه عربی رمان «شما که غریبه نیستید» هوشنگ مرادی کرمانی نیز توسط انتشارات خاموش و با همکاری بنیاد سعدی در دست اقدام است.