| سیدعلی کاشفی خوانساری، از نویسندگان حاضر در ضیافت افطاری رئیس جمهور، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) برگزاری ضیافت افطاری از سوی مسئولان عالی کشور و دعوت از نویسندگان و اهالی فرهنگ را اتفاق خوبی دانست و گفت: برگزاری این مراسم نشان دهنده این است که به هرحال به حوزه فرهنگ و هنر هم توجه می‌شود اما واقعیت این است که این برنامه‌ها بیشتر جنبه تشریفاتی دارد و عنوان دیدار برای آن صحیح نیست. رئیس جمهور و برخی مقامات دیگر سالی یکبار با اهالی فرهنگ و هنر دیدار می‌کنند و به این مناسبت حرف‌های خود را می‌زنند اما طبیعیتا میهمانان این مراسم فرصتی برای صحبت با رئیس جمهور ندارند. سهم کم کتاب در فضای فرهنگی و هنری این نویسنده و منتقد ادبی افزود: انگیزه اصلی شرکت‌کنندگان در این مراسم‌ها هم قاعدتا دیدار و صحبت با رئیس جمهور نیست بلکه این برنامه‌ها فرصتی برای دیدار با سایر اهالی فرهنگ و هنر است که به دعوت رئیس جمهور کنار هم گرد آمده‌اند. واقعیت این است که در فضای فرهنگ و هنر همیشه سهم کمتری برای موضوع کتاب به ویژه کتاب کودک و نوجوان در مقایسه با هنرهایی مثل سینما، نمایش و موسیقی در نظر گرفته می‌شود. کاشفی خوانساری در ادامه بیان کرد: علت توجه بیش از اندازه مدیران دولتی به اهالی سینما را نمی‌فهمم، تلقی ایشان از بازیگران سینما افرادی است که باید به هرشکل ممکن آنها را راضی نگه داشت. و از موضع‌گیری‌ها و انتقادهایشان هم نباید رنجید. سینماگران آزادند که هرچند روز یکبار تغییر موضع دهند و کسی هم از این بابت از آنها بازخواست نمی‌کند. به گفته این منتقد ادبی، امسال هم مثل سال‌های گذشته از بین چند هنرمندی که فرصت صحبت در ضیافت افطاری رئیس‌جمهور را یافتند بیشترین سهم متعلق به بازیگران بود و تنها یک ناشر کتاب شهرستانی در میان سخنرانان پیش‌بینی شده بود. البته این ناشر که در دوران نوجوانی از خبرنگاران افتخاری مجله سروش نوجوان بود و سابقه ادبیات کودک و نوجوان دارد در صحبت‌هایش حرفی از ادبیات کودک و نوجوان نزد. کاشفی خوانساری با بیان اینکه طبیعتا امکان گفت‌وگوی همه یا بخشی از مهمان‌ها با رئیس جمهور در چنین برنامه‌هایی وجود ندارد، پیشنهاد داد: از تعداد سخنرانی‌های رسمی کاسته شود و به‌جای آن مشاوران فرهنگی ریس جمهور و معاونان او و همچنین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونان او در حلقه‌ها کوچکتر نویسندگان و مهمانان در حاشیه این مراسم حاضر شوند و امکان بروز گفت‌وگو به معنای واقعیش محقق شود. همدلی در عرصه فرهنگ با همزبانی و گفت‌وگو شکل می‌گیرد به گفته وی، نکته دیگر درباره این ضیافت عدم حضور همه شاخه‌های فرهنگ و هنر در این مراسم بود. به عنوان مثال هیچکدام از مسئولان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که زیرمجموعه دولت هم محسوب می‌شود در این مراسم حضور نداشتند، گویا طی توافقی دولت رسما این نهاد را به جناح رقیب سیاسی‌اش واگذار کرده و حتی در مهمانی افطاری رئیس جمهور نشانه‌ای از مدیران کانون نبود. همچنین در این مراسم جای وزارت آموزش و پرورش و برخی وزارت‌خانه‌های دیگر مانند وزارت علوم، میراث فرهنگی و ادارات و موسسات فرهنگی و هنری خالی بود. کاشفی خوانساری درباره ایجاد همدلی بین اهالی فرهنگ و هنر در این‌گونه مراسم‌ها بیان کرد: گرچه شاعر بزرگوار می‌فرماید «همدلی از همزبانی خوش‌تر است» اما همدلی در عرصه فرهنگ با همزبانی و گفت‌وگو شکل می‌گیرد و مراسم و برنامه‌های فعلی چندان کمکی به ایجاد این فضای گفت‌وگو نخواهد کرد. نویسنده «منبع‌شناسی سینمای کودک و نوجوان» در پاسخ به این سوال که اهالی فرهنگ بهتر است به شنیده شدن حرف‌هایشان از سوی نهادهای حکومتی و دولتی خوش‌بین باشند و در این‌باره بکوشند یا برعکس با قهر و قطع رابطه ناخرسندی خود را نشان دهند، گفت: به نظر من هر دوی این روش‌ها ناشی از انتظارات بزرگ از دولت و حکومت است. روشنفکران و اهالی فرهنگ ایران طی 150 سال گذشته تمام کوشش خود را صرف تغییر نگاه حکومت به فرهنگ کرده‌اند. گاهی این تلاش شکل مدیحه‌سرایی داشته و گاهی برعکس و در قالب انقلاب و تلاش برای تغییر حکومت بوده است. اما واقعیت این است که تغییر اساسی را باید در خارج از حکومت و در میان مردم جست‌وجو کرد. ای کاش ما اینقدر برای تغییر رفتار حاکمان تلاش و هزینه نمی‌کردیم، تغییر از طریق مردم قطعا موثرتر و ماندگارتر است. |  |
↧
تغییر اساسی در حوزه فرهنگ را باید در میان مردم جست‌وجو کرد
↧