رویا زندهبودی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره رمان «من پنيرم» که به تازگی با ترجمه او از سوی انتشارات آفرینگان راهی بازار کتاب شده است، گفت: این رمان نوجوان را رابرت کورميه، نويسنده آمريکايي در سال 1977 به چاپ رساند. «من پنيرم» اثری موفق است و به عنوان کتاب تقدیر شده اتحادیه کتابخانههای آمریکا (ALA)، بهترین کتاب سال کتابخانه کنگره کتاب کودکان، بهترین کتاب سال به انتخاب مجله اسکول لایبرری، کتاب برگزیده مجله هرن بوک و نامزد جایزه کتاب نوجوان کاج آبی کلرادو انتخاب شده و توجه مخاطبان زیادی را به خود جلب کرده است.
مترجم «آتش خوارها» در ادامه بیان کرد: «من پنيرم» که در زمان خودش کتابي متفاوت شناخته ميشد، و همچنان نيز متفاوت است و در لايههاي زيرين خود به مسئله هويتسازي در نوجوانان ميپردازد و مانند یک پازل طراحی شده است و هرقطعه از آن جایی قرار دارد و همه چیز به هم ارتباط دارد. همه چیز در کنار یکدیگر قرار میگیرد تا داستان به اوجی حیرتآور برسد و کورمیه این توانایی را داشته که از معمولیترین اتفاقات، وحشت بیافریند.
رماني معمايي و اسرارآميز
این مترجم درباره کتاب توضیح داد: «من پنيرم» در ظاهر رماني است معمايي، و اسرارآميز. رمان در ميان زمان حال و گذشته در نوسان است و هر فصل در ميان «آدام فارمر»، شخصيت اصلي کتاب، با شخص نامعلومی به گفتوگو مينشيند؛ گفتوگوهايي که به کتاب بعد روانشناسانه بخشيدهاند. اين گفتوگوها در عين حال که ما را با شخصيت آدام، و موقعيت مرموز کنوني او بيشتر آشنا ميکنند، در گذشته او نيز کندوکاو عميقي کرده و به رمان ژرفايي بيشتر ميبخشند. فصلهاي روايي کتاب، که از زبان خود آدام روايت ميشوند، بيانگر سفر او با دوچرخه در جستوجوي پدرش يا در واقع هويت حقيقياش هستند.
زندهبودی درباره چگونگی ترجمه این کتاب بیان کرد: از کورميه پيش از اين چندين کتاب از جمله «جنگ شکلات» با ترجمه شهلا طهماسبي در ايران چاپ شده بود، که مانند اين کتاب به موضوعات روانشناسانه در نوجوانی ميپردازند. من اين نويسنده نوجوان را حدوداً پنج سال پيش يعني در سال 92 شناختم. سالها بود که به عنوان مترجم و نويسنده با ماهنامه عروسک سخنگو همکاري ميکردم. زری نعیمی، سردبير ماهنامه عروسک، برای نخستين بار پيشنهاد داد براي رابرت کورميه پروندهاي جمعآوري و ترجمه کنم. اين پرونده که در نهايت در شماره 265 و 266 مجله چاپ شد، شخصاً برای من اهميت بسياری داشت؛ چرا که هر چه بيشتر درباره نويسنده تحقيق و ترجمه میکردم، بيشتر به افکار و کتابهاي او علاقهمند شدم. براي آن که مخاطبان عروسک را با نثر رابرت کورميه آشنا کنم، فصل اول کتاب «من پنيرم» را ترجمه کردم. از همان وقت به فکر ترجمه کتاب بودم تا وقتي که در سال 1396 اين فکر عملي شد و نشر آفرينگان آن را منتشر کرد.
پسر نوجواني که آرزوي نويسندگي در سر دارد
وی با بیان اینکه شخصيت اصلي کتاب، يعني آدام، پسر نوجواني حساس و شکننده است که آرزوي نويسندگي در سر دارد، در توضیح بیشتر این کتاب گفت: داستان از زبان آدام روايت ميشود و به تبعيت از خصوصيات او نثري روان و شاعرانه دارد. فارمر رازی دارد که خودش هم از آن بیخبر است. یک روز صبح سوار بر دوچرخه راهی سفری میشود تا بستهای را به پدرش برساند، بیخبر از آنکه این سفر به کشف راز، گذشته فراموش شده و هویت گمشده او ختم میشود.
زندهبودی افزود: هر چند که کتاب به مسائل مهم و بحراني ميپردازد، اين نثر شاعرانه هرگز شکسته نميشود و خواننده را در تمام طول کتاب با خود همراه ميکند.
رابرت کورميه ادبيات نوجوان را سرگرمی نمیداند
وی در ادامه بیان کرد: ترجمه اين نثر هر چند چالشهای خود را داشت، برای من بسيار لذتبخش بود، لذا تمایل دارم در آينده کتابهای بيشتری از کورميه ترجمه کنم چون معتقدم افکار و کتابهای او برای نوجوانان امروز لازم است. رابرت کورميه ادبيات نوجوان را سرگرمی نمیداند. او مسائل نوجوانان را جدی میگيرد، و آن چه را که در جامعه مدرن امروز با آن مواجه هستند، صريح و صادقانه در آثار خود توصيف میکند.
این مترجم درباره نویسنده رمان توضیح داد: رابرت کورميه سال 1925 در ماساچوست آمريکا به دنيا آمد و از هفت سالگی نوشتن را آغاز کرد و در مدرسه او را شاعر میدانستند. سال اول دانشگاه يکی از استادان داستانی از او را، بدون آن که کورميه خود بداند، برای مجلهای فرستاد و به اين ترتيب نخستین داستان کوتاه او انتشار يافت. حرفه او روزنامهنگاری بود و حتی بعد از آن که در سراسر جهان نويسندهای سرشناس شده بود، از همکاری با روزنامه محلی شهرشان دست نکشيد.
به گفته زندهبودی، رابرت کورميه را به خاطر نگاه متفاوتش به ادبيات نوجوان میشناسند. او هيچ چيز را از مخاطب نوجوان پنهان نمیکند و جهان را همان گونه که هست، با تمام خشونت و درد و اندوهش نشان میدهد. او در سال 1991 جايزه مارگارت ای. ادواردز را به خاطر همين نگاه متفاوت و «استقبال نوجوانان از کتابهايش در طول ساليان» دریافت کرد.
«من پنیرم» نوجوانان را با مسائل عميقتر هستیشان آشنا ميکند
این مترجم در ادامه بیان کرد: رابرت کورميه خودش رمان «من پنيرم» را کتاب بسيار مهمي ميداند و معتقد است اين کتاب نوجوانان را با مسائل عميقتر هستي خود آشنا ميکند و به آنها میگوید که در حقيقت چه کساني هستند؟ تاريخ شخصي خودشان را ميدانند؟ تا به حال فکر کردهاند گذشته آنها چه نقشي در شکلگيري شخصيتشان داشته است؟
زندهبودی افزود: اينها همه موضوعاتي هستند که بزرگسالان، چه در کتابهاي ادبي و چه در کتابهاي فسلفي، قرنها درگيرش بودهاند. اما همه ميدانيم دوران نوجواني دوران شکل گيري شخصيت است، پس چه بهتر که نوجوانان را از همان ابتدا با اين موضوعات آشنا کرد؛ شايد اينگونه گذار از اين مرحله برايشان غنيتر و پرمعناتر شود.
به گفته مترجم رمان «من پنيرم»، این کتاب هرگز مخاطب خود را دست کم نميگيرد. رمان پيچيدهاي است که به شکلي پيچيده روايت ميشود، و سالها استقبال از کتاب نشان داده نوجوانان، که خود پيچيده و در حال تکامل ذهني و رواني هستند، با آن ارتباط برقرار کردهاند.
کتاب «من پنیرم» در قالب ۲۴۷ صفحه با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۷ هزار تومان از سوی نشر آفرینگان منتشر شده است.