به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «ادبیات کودک در عراق و ایران» با حضور جاسم محمدصالح؛ نویسنده و عضو هیات علمی دانشگاه بغداد، مریم جلالی؛ نویسنده و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، احمد رسولی؛ عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و سیدعلی مفتخرزاده؛ پژوهشگر، عصر دوشنبه (16 مهرماه 1397) در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
استفاده از توانشهای ادبیات عامه عراق در حوزه مسائل تربیتی کودکان
جاسم محمدصالح در این نشست به موضوع داستانهای عامیانه در ادبیات کودک و مباحث انسانی آن پرداخت و گفت: ادبیات عامه عراق توانشهایی دارد که میتوان از آن در حوزه مسائل تربیتی کودکان استفاده کرد. حتی جدا از آموزشهای مستقیم، یکی از خصوصیات این توانش مسائل و رفتارهای انسانی مثبت است که در میان داستانهای فولکلور و عامیانه موج میزند و از این بنمایهها و موضعات میتوان در حوزه ادبیات کودک استفاده کرد.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه بغداد، رمز موفقیت ادبیات کودک در این است که چون بنمایههای فکری شرق به هم نزدیک است، پدیدآورندگان و خالقان آثار میتوانند از موضوعات تربیتی یکسان استفاده کنند.
محمدصالح، به پرداختن به موضوعاتی مانند صلح و دوستی در کتابهای کودک و نوجوان تاکید و به آثاری اشاره کرد که با این موضوعات برای کودکان و نوجوانان نوشته است.
سیر تحول و تطور تاریخ ادبیات کودک
مریم جلالی نیز در این نشست به سیر تحول و تطور تاریخ ادبیات کودک در ایران پرداخت و گفت: در این زمینه دو نگاه وجود دارد؛ نخستین نگاه تاریخ ادبیات سنتی در ایران و دومین نگاه تاریخ ادبیات مدرن است. در تاریخ ادبیات سنتی نگاه به بحث کودکی و تولید گونههای ادبیات برای کودکان به لالاییها و افسانههای دو هزار سال پیش میرسیم که به صورت شفاهی بوده و سینه به سینه انتقال یافته است اما تاریخ ادبیات مدرن به 1285 شمسی یعنی دوره مشروطه برمیگردد.
پدیدآورندگان ما از غربیها الگوبرداری کردهاند
این استاد دانشگاه افزود: باتوجه به اینکه در غرب از قرن هفدهم به ادبیات کودک توجه شده است و در آن دوره خیلی از مسائل اعم بهداشت کودکان و توجه به مسائل روحی و روانی آنها و نیازهای مطالعهشان بوده است، پدیدآورندگان ما از غربیها الگوبرداری کردهاند و شکوفایی این مساله در ایران از قرن بیستم میلادی بوده و اوج پرداختن به آن هم از سال 1960 به این سو بوده است.
وی در ادامه به دو مرکز مهم در ادبیات کودک ایران اشاره کرد و گفت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و شورای کتاب کودک نقش مهمی در رشد و توسعه ادبیات کودک داشتهاند. همچنین در ایران چهار دانشگاه رسمی وجود دارد که دارای گرایش ادبیات کودک هستند و دانشجویانی را در این زمینه پرورش میدهند.
جلالی با بیان اینکه ادبیات کودک در ایران سه سو دارد، خالقان و مولفان و مترجمان آثار را در دسته نخست، محققان و پژوهشگران ادبیات کودک و نوجوان را در دسته دوم و افراد تحت آموزش و دانشجویان را در دسته سوم طبقهبندی کرد.
توجه به ادبیات کودک پایههای نظام را محکم میکند
احمد رسولی؛ عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، نیز در این نشست از اینکه ادبیات کودک دیگر کشورها در ایران مورد توجه قرار گرفته و مطرح شده است ابراز خرسندی کرد و گفت: اگر قرار است پایههای نظام سفت و محکم شود باید توجه بیشتری به ادبیات کودک و نوجوان شود.
کمبود پژوهشگر در حوزه ادبیات کودک
سیدعلی مفتخرزاده نیز در این نشست خلاصهای درباره وضعیت روایتشناسی در ادبیات کودک عراق ارائه داد و در ادامه به کمبود پژوهشهای لازم اشاره کرد و گفت: ما در این راه تنهاییم و پژوهشگر واقعی در این حوزه کم است. براین اساس شایسته است گروهی از افراد دغدغهمند در این حوزه تشکیل شود و روی ادبیات کودک در کشورهای عربی کار کنند