به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) «یاد بعضی نفرات» نام مراسمی بود که غروب سهشنبه 18 دیماه به یاد چهار نویسنده کودک و نوجوان در انجمن نویسندگان کودک و نوجوان برگزار شد و در آن نویسندگان، هنرمندان و خانواده آنان به صحبت درباره ایشان پرداختند.
ناصر ایرانی، میهن بهرامی، عباس عبدی و خسرو یحیایی چهار نویسندهای بودند که در این برنامه از ایشان یاد شد.
منوچهر اکبرلو، کاظم اخوان، فرهاد حسنزاده و علیرضا زرگر، کتایون صدرنیا، محمد متوسلانی، آفاق زرگریان، قاسمعلی فراست، مریم صباغزاده، رضا چوبینه، مناف یحییپور و جعفر توزنده جانی سخنرانان این یادبود بودند.
علیاصغر سیدآبادی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا آقایی مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران و فریدون عموزاده خلیلی، رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در این مراسم حاضر بودند و اجرای برنامه بهعهده سیدعلی کاشفی خوانساری بود.
ناصر ایرانی، انقلابی اما دچار سانسور
سیدعلی کاشفی خوانساری درباره ناصر ایرانی گفت: ناصر ایرانی با نام شناسنامهای ناصر نظیفپور، سال 1316 در تهران به دنیا آمد و از دهه چهل به فعالیت فرهنگی پرداخت. او نمایشنامه و داستانهایی برای بزرگسالان، کودکان و نوجوانان نوشته و ترجمه کرده است و چند کتاب آموزش ادبیات نیز از خود به یادگار گذاشته است.
کتایون صدرنیا، مترجم کتابهای کودک و همسر مرحوم ناصر ایرانی سانسور و مشکلات بازار نشر را سبب انتشار نیافتن بسیاری از آثار ناصر ایرانی دانست و به تحلیل یکایک کتابهای کودک و نوجوان او پرداخت.
صدرنیا، کتابهای راه بیکرانه و عروج را حاصل حضور ناصر ایرانی در جبهههای جنگ دانست و بهبررسی رمانهای «نورآباد دهکده من»، «راز جنگل سبز» و «سختون» پرداخت.
منوچهر اکبرلو، نمایشنامهنویس و منتقد آثار نمایشی به بررسی نمایشنامههای ایرانی پرداخت. به گفته اکبرلو، ایرانی 10 نمایشنامه منتشر کرده است که میتوان آنها را به دو گروه اصلی نمایشنامههای سیاسی و نمایشنامههای خانوادگی تقسیم کرد.
او شورش فرد بر علیه جمع را از مضامین اصلی نمایشنامههای ایرانی دانست و تنها یکی از نمایشنامههای او را ویژه کودکان طبقهبندی کرد.
مریم صباغزاده، نویسنده و مدیر اسبق آفرینشهای ادبی کانون پرورش فکری به ذکر خاطره آشنایی خود با ناصر ایرانی پرداخت و گفت که در سال 1363 بهعنوان یک مربی جوان کتابخانههای کانون در کلاسهای او حضور یافته است.
او شخصیت ناصر ایرانی را ترکیبی از صمیمیت و غرور توصیف کرد و اهمیت مقالات او در مجلات کیان و ... را در کنار کتابهایش مورد تأکید قرار داد.
قاسمعلی فراست نویسنده و مدیر اسبق دفتر ادبیات داستانی وزارت ارشاد به توصیف کتاب چاپ نشده «خاطرات گرگ تنها» پرداخت و گفت: ناصر ایرانی در این کتاب، تاریخ شصت سال معاصر را بهزیبایی به تصویر کشیده است.
فراست با ذکر این جمله از ناصر ایرانی که گفته بود: «وقتی من دلم با انقلاب است، چطور میشود قلمم همسو با انقلاب نباشد» از مجوز نگرفتن کتابهای او انتقاد کرد.
میهن بهرامی، پنجاه سال فعالیت مستمر فرهنگی
سیدعلی کاشفی خوانساری در ادامه این مراسم گفت: میهن بهرامی با نام شناسنامهای مهیندخت بهرامی، متولد سال 1326 بود. این روانشناس، داستاننویس، فیلنامهنویس و منتقد در دانشگاههای ایران و آمریکا به تحصیل پرداخت. بهرامی اولین کتاب خود را در هفدهسالگی منتشر کرد و در کنار نویسندگی به نقاشی و مجسمهسازی پرداخت. بهرامی در کنار کتابهایی که برای بزرگسالان نوشته است، چهار کتاب نیز برای کودکان دارد. نگارش نقد فیلم و نقد تئاتر، دیگر فعالیت او بود.
محمد متوسلانی، فیلمساز و بازیگر نامآشنای ایران و همسر مرحوم میهن بهرامی در سخنان خود به گستردگی فعالیتهای فرهنگی و هنری او اشاره کرد.
او ضمن اشاره به آشنایی و ازدواج خود در دوره دانشجویی به همکاری بهرامی با کانون در سالهای پیش از انقلاب اشاره کرد و اینکه کتاب صوتی «ماه خانم» با وجود تولید نهایی بهدلیل اشاره به گل سرخ در کانون توقیف شد و انتشار نیافت.
متوسلانی به معرفی کتاب- نوارهایی که بهرامی در سالهای اول انقلاب در انتشارات «تصویر و صدا» تولید کرد، پرداخت و از انتشار چند جلد کتاب منتشر نشده همسرش و برپایی نمایشگاه نقاشیهای او در آینده نزدیک خبر داد.
کاظم اخوان، نویسنده، منتقد و روزنامهنگار به استقبال چشمگیر از کتابهای کودک میهن بهرامی در سالهای اول انقلاب اشاره کرد و آن را سبب تلطیف فضای جنگ برای کودکان دانست. اخوان از تجدید چاپ نشدن آثار بهرامی گلایه کرد.
رضا چوبینه، فیلمساز و داماد میهن بهرامی او را یک معلم بزرگ نامید و از اینکه با وجود فعالیتهای فراوان بهرامی هیچ مجلسی از سوی صنف سینما، تئاتر، مطبوعات و نقاشی برای او برپا نشد، گلایه کرد و از انجمن نویسندگان کودک و نوجوان بابت برپایی این برنامه تشکر کرد.
عباس عبدی، آثار ماندگار در فرصتی کوتاه
سیدعلی کاشفی خوانساری درباره عباس عبدی گفت: عباس عبدی سال 1331 به دنیا آمد و کار خود را با شعر و سپس داستانهای کوتاه بزرگسالان آغاز کرد، اما در سالهای پایانی عمر خود چندین رمان برای نوجوانان از خود به یادگار گذاشت.
فرهاد حسنزاده، نویسنده و نامزد جایزه جهانی اندرسن به سابقه دوستی خود با عباس عبدی پرداخت.
او با اشاره به کودکی عبدی در آبادان و بعد زندگی در شمال کشور، اصفهان، بندرعباس و قشم، طبیعت و اقلیم را مهمترین عنصر داستانهای عبدی دانست.
به گفته حسنزاده، عبدی دریافته بود که فرصت زیادی نخواهد داشت برای همین پس از ورود به دنیای نوجوانان طی فقط هفت سال، هفت رمان برای نوجوانان منتشر کرد.
سخنران دیگر این بخش شهرام اقبالزاده، مترجم و منتقد ادبیات کودک بود که اعلام کرد به دلیل کمبود وقت حرفهای خود را به شکل مقاله منتشر خواهد کرد.
خسرو یحیایی «دلنگران» جهان و مردمان
سیدعلی کاشفی خوانساری درباره خسرو یحیایی گفت: خسرو یحیایی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، نویسنده، فیلمساز و روزنامهنگار متولد 1323 بود. او در کنار آثاری برای بزرگسالان و آثاری در زمینه ارتباطات و تبلیغات چند کتاب هم برای کودکان نوشته بود.
آفاق زرگریان، مترجم کتابهای تاریخی و روانشناسی و همسر مرحوم خسرو یحیایی، زمینه آشنایی اولیه خود با وی را از طریق نقاشیهای یحیایی ذکر کرد و موضوع اصلی همه نقاشیهای او را آزادی دانست، همچنین بیان کرد آزادی و محیطزیست مفهوم مشترک و همیشگی همه داستانها، فیلمها و دیگر آثار او بوده است.
علیرضا زرگر، مدیر سابق کتابفروشی پکا و بنیانگذار جایزه مهرگان به جایگاه و شأن خسرو یحیایی در دانشگاه و آموزش روزنامهنگاران اشاره کرد و توجه ویژه به محیطزیست را مضمون قالب داستانهای کوتاه او دانست.
مناف یحییپور، سردبیر هفتهنامه دوچرخه و معاون فرهنگی اسبق کانون پرورش فکری نیز به نقل خاطراتی درباره مرحوم یحیایی پرداخت. او یحیایی را دارای درونی متلاطم و جانی پرغوغا دانست که بیش از هر چیز درباره آینده بشری دغدغه داشت. او از وضعیت جهان خسته بود اما این خستگی به ناامیدی نمیانجامید بلکه همواره به اصلاح امید داشت.
جعفر توزنده جانی، نویسنده و دبیر انجمن نویسندگان کودک نیز به تحلیل فیلم «زنجیری» ساخته خسرو یحیایی پرداخت و نمادها و نگاه خاص آن فیلم را شکلدهنده شخصیت خود در نوجوانی برشمرد.