خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ملیسا معمار: پاریس از شهرهایی است که کوچه پسکوچههایش بوی کتاب میدهد، دیدن مردم در حال مطالعه وقتی سوار اتوبوس و مترو هستند و کتابفروشیهای مختلف در سطح شهر، از جمله همین نشانههاست که انسان را به بازدید از کتابفروشیها تشویق میکند.
کتابفروشی دلامین در کنار موزه لوور
بیشک موزه لوور یکی از نمادها و جذابیتهای اصلی شهر پاریس است که انسان را با تمدنهای مختلف آشنا میکند. بعد از دیدن موزه لوور درحالیکه محو جذابیتهای این منبع عظیم و ارزشمند اطلاعات هستید اگر تصمیم بگیرید کمی پیادهروی کنید در همان حوالی به کتابفروشی به نام «دلامین» میرسید. جلوی درب ورودی این کتابفروشی استندهایی پر از کارت پستالهای زیبا نظر هربینندهای را به خود جلب میکند؛ کارت پستالهایی از تصویر نویسندگان معروف، دیدنیهای پاریس، تابلوهای نقاشان معروف جهان مانند تابلوی مونالیزا و تصاویر دیدنی دیگر که میتواند برای هر بینندهای، خاطرههای متفاوتی را تداعی کند.
وارد کتابفروشی که میشوید، افرادی را میبینید که در گروه سنیهای مختلف مشغول گشتن در کتابفروشی و تورق کتابها هستند. نکته جالب توجه در این کتابفروشی، کاغذهایی است که روی برخی کتابها دیده میشود و حاوی خلاصهای از متن و موضوع کتاب است که به صورت دستنویس برای جلب توجه بیشتر مخاطبان روی آن چسبانده شده است و سبب میشود هرکسی که از مقابل قفسهها میگذرد حتی برای لحظهای هم که شده، درنگ کند و نگاهی به این برچسب بیاندازد و کتاب را بردارد و ورق بزند. حتی اگر کتاب را نخرد اطلاعاتی مختصر درباره موضوعی که نویسنده در آن کتاب به آن پرداخته، کسب میکند و احتمال اینکه بعدا برگردد و این کتاب را تهیه کند، افزایش مییابد.
کتابفروشی در بزرگترین مرکز خرید پاریس
مکان دیدنی دیگری که در شهر پاریس وجود دارد و بر جذابیتهای این شهر افزوده است، بزرگترین مرکز خرید پاریس به نام لافایت است. این مرکز خرید در قلب شهر پاریس قرار دارد و روزانه شاهد حضور حجم بالایی از مراجعه کننده و توریست است که از شهرها و کشورهای مختلف به این شهر میآیند و از این مرکز خرید بزرگ بازدید میکنند. اما آنچه که در این مکان دیدنی برای علاقهمندان به کتاب و ادبیات جذاب است، کتابفروشی واقع در طبقات بالایی این مرکز خرید است که در مسیر رفتو آمد به پشت بام این مرکز خرید که برای توریستها بسیار جذاب است، قرار دارد. در این میان موضوع قابل توجه میزان بازدیدکنندگان از این کتابفروشی است که نسبت به افراد زیادی که به این مرکز خرید مراجعه میکنند، بسیار کم است و به جرأت می توان گفت که از خلوتترین جاهای مرکز خرید لافایت است. این مساله میتواند دلایل مختلفی داشته باشد اما درمجموع به نظر میرسد استقبال از کتابفروشیها حتی در شهرهایی مثل پاریس هم خیلی زیاد نیست. اما بهرحال باز هم میزان مراجعه به کتابفروشیها در مقایسه با ایران بیشتر است.
قیمت کتاب در ایران گران نیست
از این موارد که بگذریم به قیمت کتابها میرسیم. قیمت کتابها در کتابفروشیهای پاریس، نسبت به حوزه کودک یا بزرگسال کاملا متفاوت است و درحالیکه در ایران اغلب کتابهای داستان کودک و نوجوان به دلیل اینکه تصاویر رنگی دارند و باید با کاغذهای گلاسه و رنگی منتشر شوند، قیمتهای بالاتری نسبت به اغلب کتابهای داستان بزرگسال دارند، اما در پاریس اغلب کتابهای تصویری داستان کودک حتی با جلد سخت، قیمتهای کمتری از کتابهای داستان بزرگسال دارند. و این تفاوت قیمت معمولا به حدود 10 یورو میرسد. اما از سویی اگر متوسط درآمد یک فرد در اروپا در یک ماه را حدود 700 یورو درنظر بگیریم و متوسط قیمت یک کتاب کودک را نیز 6 یورو، نسبت به متوسط درآمد یک فرد طبقه متوسط ایرانی که حدود 160 یورو در ماه است و متوسط قیمت کتاب کودک در ایران که حدود 15 هزار تومان است، میبینیم اختلاف زیادی از نظر تناسب قیمت کتاب با درآمد در ایران و خارج از کشور وجود ندارد و در این مقایسه نمیتوان گفت قیمت کتاب در ایران گران است حتی به نسبت ارازنتر است و مشخص میشود که آمار پایین مطالعه و نخریدن کتاب در ایران دلایل دیگری دارد که باید بررسی شود.
کتابفروشی برای همه نسلها
کتابفروشی شکسپیر و شرکا، معروفترین کتابفروشی پاریس است، همانجایی که همینگوی و بسیاری نویسندگان دیگر آن را خانه خود میدانستند و الان هم محل رفتوآمد بسیاری از نویسندگان نام آشنا و صاحب نامی چون فیلپ پولمن و بسیاری از نویسندگان جوان و نوقلمی است که ممکن است بعدا صاحب نام شوند. این کتابفروشی قدیمی که مدیریت آن برعهده سیلویا ویتمن است، پاتوقی برای شیفتگان کتاب از نقاط مختلف جهان محسوب میشود و بازدید از آن برای علاقهمندان به کتاب و ادبیات ضروری است.
ظاهر این کتابفروشی جذابتر از سایر کتابفروشیهای پاریس است، قفسههایی از کتاب و استندهایی از کارت پستال، مقابل درب ورودی کتابفروشی قرار دارد که عابران را به خود جذب میکند. وقتی وارد کتابفروشی میشوید، دیوارهای اتاقها وراهروهای تو در توی این کتابفروشی که با قفسههای چوبی پر از کتاب پوشیده شدهاند، نظرتان را جلب میکند. وقتی کتابها را از نظر میگذرانید و به چند جلد کتاب حافظ میرسید و شعرهایی از حافظ را میبینید که بر پلههای معروفترین کتابفروشی جهان در پاریس نقش بسته، ناخودآگاه حسی سرشار از غرور تمام وجودتان را فرا میگیرد و درحالی که فرسنگها دور از وطن هستید به ایرانی بودنتان افتخار میکنید. در میان انبوه کتابها، صندلیها، کاناپه و تختخوابی وجود دارد تا علاقهمندان و نویسندگان ساعاتی فارغ از هیاهوی شهر و دغدغههای روزانه، بنشینند و کتاب بخوانند یا داستان و سفرنامهای بنویسند و این کتاب خواندن و نوشتن در آن فضای آرام، در کنار پنجرهای که رو به کلیسای جامع نوتردام، از دیگر جذابیتهای شهر پاریس، باز میشود، چقدر میچسبد.
گفته میشود این کتابفروشی در دهه ۱۹۲۰ یک پایگاه فرهنگی برای نسلی بوده که «نسل گمشده» خوانده میشد.