| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «فرصت‌ها و تهدیدها در نگارش داستان‌های دینی برای کودکان» با حضور مصطفی رحماندوست، علی‌اکبر اشعری و سیدعلی کاشفی خوانساری عصر چهارشنبه (19 اسفندماه 94) در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد. مصطفی رحماندوست، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان در این نشست با بیان اینکه دغدغه تولید کتاب مذهبی برای کودکان و نوجوانان دغدغه امروز و دیروز نیست و از قبل از انقلاب وجود داشته و بعد از انقلاب نیز ادامه پیدا کرده است، گفت: این کتاب‌ها همچنان جزو پرفروش‌ترین آثار در جامعه ما محسوب می‌شود و نشان می‌دهد که همچنان خانواده‌ها دوست دارند فرزندانشان کتاب‌های مذهبی بخوانند. اما نکته مهم میزان تاثیرات این تولیدات بر مخاطبان است. شاعر «صددانه یاقوت» ادامه داد: به عقیده من اگر امکانی فراهم می‌شد و می‌توانستیم میزان تاثیرپذیری این آثار بر مخاطبان را برآورد کنیم، به ارزیابی دقیق‌تری می‌رسیدیم. متاسفانه آن‌گونه که فرهیختگان و دین‌مداران انتظار داشتند بچه‌های ما به زندگی همراه با اخلاق دینی نرسیدند و آمال و آرزوهایشان را در چیزهای دیگر جستجو می‌کنند. در پژوهشی که چند سال پیش درباره اینکه خانواده‌ها تا چه اندازه از نام‌های مذهبی برای نام‌گذاری فرزندانشان استفاده می‌کنند، انجام شد به این نتیجه رسیدند که خانواده‌ها کمتر از این نام‌ها استفاده می‌کنند و گاهی اسامی عجیب و غریبی برای فرزاندانشان انتخاب می‌کنند که خودشان هم معنی آنها را نمی‌دانند. کار نویسندگان مانند پیامبران است مصطفی رحماندوست گفت: در حال حاضر دو تفکر دینی در جهان غالب شده است که یکی تفکر افراطی و داعشی و دیگری اباهی‌گری است، درحالی‌که بچه‌های ما نیاز به نوعی تفکر حد وسط دارند. چیزی که امروز نیاز داریم، پرداختن به ریشه‌هاست، باید به خویشتن دین برگردیم. بر‌این اساس، کتاب‌های دینی باید به دنبال دو اصل عمده باشند؛ ایجاد حس دینی و ایجاد خاطره‌هایی شیرین مبتنی بر دین در ذهن مخاطبان و این کار اصلی ادبیات دینی است. به اعتقاد رحماندست، نویسندگان و شاعران کودک و نوجوان کاری که باید انجام دهند، انجام داده‌اند چرا که کار نویسندگان مانند پیامبران است، آنها نمی‌خواهند چیزی را به مخاطب بیاموزند، بلکه می‌خواهند تلنگری بزنند، تذکر بدهند و عظمت انسان را به خودش یادآوری کنند تا به بهترین نحو تکلیفش را انجام دهد. افرادی که دغدغه دین دارند نه با پافشاری افراطیون ازپا می‌افتند نه اسیر وسوسه‌های افرادی می‌شوند که می‌خواهند آنها را به راه دیگری بکشانند، آنها با اعتقادی که دارند به کارشان ادامه می‌دهند. اطلاعاتمان را درباره معنی «فرهنگ دینی» افزایش دهیم علی‌اکبر اشعری از اعضای هیات امنای موسسه خانه کتاب و مشاور فرهنگی شهردار تهران در این نشست بیان کرد: اگر باور داریم پیام دین، جهانی است، لازم است در تالیف کتاب‌های دینی هم این موضوع لحاظ شود. مخصوصا اینکه امروز با توجه به گسترش فضای مجازی در سطح جهان، سلیقه مخاطبان بسیار به هم نزدیک شده است و همه افرادی که در حوزه شعر و داستان و هنر فعالیت می‌کنند باید به این نکته توجه داشته باشند که اسلام یک دین جهانی است و مخاطب آن همه مردم دنیا هستند. وی با بیان اینکه نگاه دینی و فرهنگ دینی در بیان زندگی پیامبران یا ائمه برای مخاطبان خلاصه نمی‌شود، اظهار کرد: ویژگی‌های اخلاقی زیادی وجود دارد که مورد تاکید و سفارش دین هستند؛ مانند گذشت، نوع‌دوستی، انسانیت و ایثار که می‌توانند سرلوحه‌ای برای تولید آثار دینی محسوب شوند. لذا باید اطلاعات و آگاهیمان را درباره معنی «فرهنگ دینی» افزایش دهیم و خودمان را محدود به پیام‌ها و موضوعات خاص نکنیم. رئیس جشنواره خاتم، در ادامه سخنانش درباره این جشنواره گفت: بعد از اعلام فراخوان جشنواره برای افزایش اطلاعات خود و مخاطبان با افراد صاحب‌نظر در حوزه مباحث دینی نشست‌ها و گفت‌وگوهایی انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم که در بسیاری از مبانی داستان‌نویسی دینی هم از لحاظ محتوا و مضمون و هم تکنیک و ساختار دچار کمبودهایی هستیم و در این زمینه باید کار بیشتری صورت گیرد. مضرات تکرار مداوم و بمباران‌گونه پیام‌های دینی سیدعلی کاشفی خوانساری نیز در این جلسه به تاثیر نهادها و موسسات مرتبط با کودکان و نوجوانان مانند آموزش و پرورش در ایجاد و افزایش تفکر دینی و مذهبی در بچه‌ها اشاره کرد و گفت: توجه به گروه سنی و نوع مخاطبی که با آن سروکار داریم در تولید اثر بسیار اهمیت دارد. باید توجه داشت که تولیدات ما نباید مختص افراد مذهبی باشد بلکه باید بتوانیم آثاری تولید کنیم که افرادی هم که مذهبی نیستند نیز به این مساله سوق دهد. به گفته این نویسنده و منتقد ادبی، موضوعات دینی و مذهبی در ادبیات کودک آن‌قدر صریح و مستقیم بیان شده که بسیاری از مخاطبانی را که می‌توانسته به خود جذب کند، دفع کرده است. متاسفانه به دلیل تکرار مداوم و بمباران پیام‌های دینی برای کودکان و نوجوانان احساس کاذب سیر بودن در مخاطبان هدف ما ایجاد شده است که اصلا واقعی نیست و بچه‌ها نتوانسته‌اند نیازهای اولیه دینی مورد نیازشان را کسب کنند، به دلیل همین احساس سیری کاذب از مسائل دینی دور شده‌اند. از سویی دیگر با گسترش فرهنگ افراطی‌گری و اباهی‌گری در دنیا، سخن گفتن از پیامبر و آشنا کردن مخاطبان با این حضرت شاید بتواند برخی مشکلات موجود را تسهیل کند. جریان کلی ادبیات در کل تاریخ همسو با دین بوده است کاشفی خوانساری با اشاره به اینکه ادبیات در شکل اصلی خود چیزی جز سعادت و رشد و کمال و آسایش انسان‌ها را دنبال نمی‌کند و جریان کلی ادبیات در کل تاریخ همسو با دین بوده است، افزود: باید توجه داشت که به‌طورکلی با دسته‌ای از آثار دینی روبه‌رو هستیم که مفاهیم و مضامین و رویدادها، مبانی نوشتن آنها بوده است و باوجود همه تلاش‌هایی که درباره آسیب‌ها و چالش‌ها و بایدها و نبایدهای داستان‌های دین مطرح شده است و آثاری که در این زمینه تولید شده است، اما هنوز در ابتدای راه هستیم و لازم است مباحث دینی بیشتر مطرح شود و به چالش کشیده شود و برگزاری جشنواره‌هایی مانند جشنواره خاتم ما را در دستیابی به این مهم یاری می‌رساند. |  |
↧
اشعری: اطلاعاتمان را درباره معنی «فرهنگ دینی» افزایش دهیم/ رحماندوست: کار نویسندگان مانند پیامبران است
↧