معصومه انصاریان در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: فضای عمومی نمایشگاه امسال از نظر وسعت، طراحی و ترکیببندی خوب است و فضای مناسبی هم در سالنها و بین غرفهها وجود دارد که گسترش یافته است. اگر در دورههای قبلی نمایشگاه نمیشد در غرفههای کودک قدم زد و کتابها را دید اما حالا به راحتی میتوان در غرفههای کودک و نوجوان قدم زد و به راحتی کتابها را ملاحظه کرد. همچنین غرفه کتابهای آموزشی از کتابهای ادبی و خلاقه جدا شده است و دیگر کتابهای ادبی تحت سلطه کتابهای آموزشی نیست و وجود کتابهای آموزشی مانعی برای فروش کتابهای ادبی محسوب نمیشود.
مردم به راهنمای فرهنگی نیاز دارند
دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ادامه داد: فروشندگانی که در غرفهها حضور دارند باید اطلاعات کاملی درباره کتابهایی که در غرفهها عرضه میشود داشته باشند تا بتوانند مراجعهکنندگان را به خوبی راهنمایی کنند و کتابهای مورد نظر مخاطبان را به آنها معرفی کنند زیرا اغلب مخاطبان اطلاعاتی درباره کتابهایی که هرکدام از ناشران در نمایشگاه عرضه میکنند ندارند و افرادی که در غرفهها حضور دارند باید آنها را به نحو احسن راهنمایی کنند. به عنوان مثال در بازدیدی که از غرفههای مختلف کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب امسال داشتم، دیدم در برخی از غرفهها غرفه آرایی به گونهای است که مخاطب را به خود جذب میکند و از طراحی و رنگهای جذابی استفاده شده است. همچنین فروشندهها و راهنمایان در غرفهها با لباسهای فرم مشخص از مراجعهکنندگان متمایز شدهاند و به خوبی مخاطبان را راهنمایی کرده و کتابها را به آنها معرفی میکنند.
افزایش استقبال مخاطبان از سرای اهل قلم کودک و نوجوان
انصاری در بخش دیگری از سخنانش به سرای اهل قلم کودک و نوجوان اشاره کرد کرد و گفت: سرای اهل قلم کودک و نوجوان، امسال از نظر حضور مخاطبان در نخستین روز برگزاری نشستهای تخصصی، خوب بود و فکر میکنم دلیل آن جایی بود که برای این سالن در نظر گرفته بودند؛ یعنی در ابتدای ورودی سالنهای کودک و نوجوان. همچنین ازنظر برنامهریزی برای نشستها، خوشبختانه موضوعات خوب و قابل تأملی با نگاه آکادمیک به مباحث نظری ادبیات کودک برای بحث و تبادل نظر در نظر گرفته شده است، انتخاب سخنرانان نیز با برنامهریزی صورت گرفته و سنجیدهتر شده است و این سبب شده که نشستها قابلیت استفاده بیشتری داشته باشند. البته کماکان مشکلاتی مانند گرمی هوا و کمبود امکانات وجود دارد. بنابراین نیاز است که برای بازدیدکنندگان مخصوصاً در سالنهای کودک و نوجوان شرایط بهتری فراهم شود.
این نویسنده و منتقد ادبی درباره نحوه عرضه کتابها در نمایشگاه نیز گفت: به طور کلی نمایشگاه کتاب فضایی برای عرضه شدن کتابهاست و باید اجازه دهیم ناشران کتابهای خود را عرضه کنند و انتخاب را به مخاطبان بسپاریم. اگر میخواهیم کتابهای شاخص و خوب در اختیار مخاطب قرار گیرد و از سوی مردم خوانده شود، باید ذائقه مخاطبان را ارتقا دهیم. بهبود ذائقه مخاطبان هم فقط با افزایش دانش و آگاهی آنها نسبت به کتابها از طریق معرفی ویژگیهای کتاب مناسب، معرفی لیست کتابهای برگزیده و باکیفیت، برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب، برگزاری نشستهای مختلف درباره مباحث نظری ادبیات کودک و همزیستی بین نهادهای مدنی و دولتی امکان پذیر میشود.
بنکارت دانشآموزی انگیزه حضور در نمایشگاه را افزایش میدهد
انصاری همچنین به طرح بنکارتهای دانشآموزی اشاره کرد و گفت: به نظر من نفس ارائه بنکارت به مبلغ 50 هزار تومان برای دانشآموزان مثبت است و به آنها انگیزه میدهد که به نمایشگاه بیایند و کتابها را ببینند، چون آنها مطمئن هستند که به اندازه 50 هزار تومان میتوانند کتاب بخرند و این مسئله به آنها اعتماد به نفس میدهد که میتوانند به میل خودشان کتاب مورد نظرشان را انتخاب و خریداری کنند. این مسئله سبب میشود که بچهها فرصت انتخاب داشته باشند. باید بگذاریم کودکان و نوجوانان خودشان کتاب موردنظرشان را برگزینند، نباید فرصت انتخاب را از بچهها بگیریم، پدر و مادرها باید فقط آنها را همراهی کرده و به آنها مشورت دهند.
وی یادآوری کرد: دانشآموزان در مرحله نخست باید بدانند چه کتابی بخرند بعد از آن برای خرید اقدام کنند. در ابتدا باید لیست کتابهای مناسب و برگزیده از سوی نهادهای مدنی مانند انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و شورای کتاب کودک در اختیار بچهها قرار گیرد و ویژگی کتاب خوب و مناسب برای آنها بیان شود و به کودکان فرصت بررسی و ارزیابی کتابها داده شود تا آنها بعد از تحقیق، کتاب مورد نظرشان را انتخاب کرده سپس با استفاده از بن کارت آن را خریداری کنند.
دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان درباره توجه به مبحث مخاطبشناسی از سوی ناشران کودک و نوجوان در انتشار کتابها گفت: ناشران کتابهایی را که میخواهند منتشر میکنند و این میزان استقبال مخاطبان است که تعیین میکند آن ناشر در انتخاب موضوع کتاب برای نشر موفق عمل کرده است یا نه.