| ساسان ناطق در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: طبعاً همه می‌پذیرم که انتقال مفاهیم دینی در قالب ادبیات بسیار ماندگارتر است. همچنین اگر تمرکز بر مضامین مذهبی مانند ماه محرم به صورت غیرمستقیم باشد در ذهن ماندگارتر است. این نویسنده کودک و نوجوان ادامه داد: مفاهیم مربوط به ایام محرم جزو مباحثی است که آن طور که باید و شاید در ادبیات و داستان‌های ما به آن پرداخته نشده است. همانطور که تعداد آثار تولیدی در حوزه انقلاب اسلامی نسبت به حوزه دفاع‌مقدس کمتر است، تعداد آثاری که در حوزه متون دینی تولید میشود به مراتب بسیار کمتر از حوزه انقلاب و دفاع مقدس است. بیشتر مباحث مربوط به ایام محرم را نیز در خاطرات اسرای جنگ تحمیلی می‌بینیم. آنها وقتی در خاطراتشان به ماه محرم می‌رسیدند می‌گفتند: «زمانی که اسیر بودیم به مظلومیت امام حسین(ع) و واقعه کربلا بیشتر پی بردیم زیرا در اسارت نمی‌توانستیم آن گونه که در شهر خودمان عزاداری می‌کردیم برای امام حسین(ع) عزاداری کنیم.» ناطق بیان کرد: اینکه کودک چگونه می‌تواند با مطالعه کتابی، به همذات‌پنداری برسد به میزان تاثیرگذاری ادبیات بستگی دارد. انتقال مفاهیم مذهبی مانند به کودکان و نوجوانان هم سخت است و هم راحت. راحتی این کار به دلیل این است که ما سالانه این مناسبت‌ها و ایام را تجربه می‌کنیم و هرساله اطلاعاتمان افزایش می‌یابد و با این وقایع مانوس‌تر می‌شویم و راحت‌تر می‌توانیم این مفاهیم را منتقل کنیم. اما انتقال این باورها و اعتقادات به کودک با توجه به شناختی که او از محیط پیرامونش دارد بسیار دشوار است. وی ادامه داد: با اینکه با تولید کتاب‌های مناسب به راحتی می‌توان به تربیت درست کودکان و نوجوانان دست یافت اما متاسفانه من به عنوان یک مخاطب تا به حال نتوانسته‌ام اثری را مطالعه کنم که همه مفاهیم مربوط به این واقعه تاریخی را به طور کامل بیان کرده باشد، اغلب آثار موجود، فقط به بخش‌هایی از این واقعه پرداخته‌اند. در حالی که ما مستندات خیلی خوبی از وقایع عاشورا و ماه محرم داریم. همچنین مقتل‌خوانی و شبیه‌خوانی و آیین‌های بسیاری داریم که در بسیاری از شهرهایی که هنوز سنت‌هایشان را حفظ کرده‌اند اجرا میشود. این مراسم می‌توانند به راحتی بخشی از مفاهیم را به مخاطبان و همچنین نویسندگان و شاعران منتقل کنند. همچنین قرآن جزو منابع موثق ما برای قصه‌های دینی است، ولی در کارهایی که منتشر میشود چندان از این منابع استفاده نشده است. نویسنده «کشاورز و سفره جادویی» درباره اینکه نویسندگان برای تولید آثارشان تا چه اندازه پژوهش می‌‌کنند، گفت: خدمتگزاری به اباعبدالله به نوبه خود بسیار افتخار‌آمیز است اما این افتخار تنها در صورتی که ما اخلاق و معرفت داشته باشیم، محقق میشود. زمانی که می‌خواهیم اثری تولید کنیم و مفهومی را به مخاطب منتقل کنیم باید به بخش معرفتی آن بیشتر توجه کنیم. در واقع نویسنده باید به معرفت خوبی از واقعه کربلا دست یافته باشد و مقاتل و متون کهن بسیاری را خوانده باشد تا بتواند مطلب را آنطور که درست است به کودک منتقل کند. قطعاً اگر نویسنده‌ای به شناخت لازم نرسیده باشد، نمی‌تواند مطلب را به طور صحیح و کامل به بچه‌ها منتقل کند. این نویسنده همچنین بیان کرد: برای کودکان و نوجوانانی که نه انقلاب را دیده‌اند نه جنگ و نه کربلا را، انتقال این باورها نه تنها می‌تواند در تربیت آنها موثر باشد بلکه سبب میشود آن فضا و همچنین واژه‌ها برای کودک تقدس پیدا کند. به عنوان مثال وقتی نویسنده‌ای از مسجد یا کربلا و یا حرم صحبت می‌کند بچه‌ها می‌فهمند که این یک اِلمان است و می‌پذیرند ظلمی واقع شده است. این ادبیات است که می‌تواند این مسایل را در ذهن کودک پررنگ کرده و او را تشویق به عدالت و پاکی کند. ناطق گفت: همچنین در انتقال مفاهیم و مضامین مذهبی باید به سن کودکان و نوجوانان نیز توجه داشت، چرا که کودکان در مرحله کودکی با قصه سروکار دارند، قصه‌ای که زاییده خیال است. اما آنها در نوجوانی با داستان سروکار دارند و با تصویری که با قصه‌ها در دوران کودکی در ذهن‌شان ایجاد شده است، آن داستان‌ها را می‌خوانند. در واقع در مرحله نوجوانی به بعد می‌توانیم واقعیت‌ها را بسیار شفاف‌تر به بچه‌ها منتقل کنیم و در دوران کودکی فقط سعی می‌کنیم که استفاده از المان‌ها و قصه‌ها مضامین اولیه را به کودکان منتقل کنیم. البته اگر دقت نکنیم ممکن است آموخته‌ها آمیخته با خرافات و گمراه‌کننده باشد و بر همین اساس است که کار کردن در حوزه کودک بسیار سخت‌تر و حساس‌تر از حوزه بزرگسال است. ساسان ناطق، نویسنده کودک و نوجوان، در سال 1354 در تبريز متولد شد. وی نویسندگی را از سال 1374 آغاز کرد و داستان‌هاي «ترسخورده» و «دقيقه‌هاي باراني» حاصل تجربه وی در آن سال‌هاست. از ناطق تاكنون آثار متعددي چاپ ومنتشر شده است که ازجمله آنها می‌توان به «اروند ما را با خود مي‌برد»، «سربازان چكمه پوش»، «كشاورز و سفره جادويي»، «روزه عقيل»، «خليل در آتش» و «وقتي جنگ تمام شود» اشاره کرد. |  |
↧
ساسان ناطق: در ادبیات کودک چندان استفاده‌ای از منابع دینی نمی‌شود
↧