| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «نشر کتاب‌های نظری ادبیات کودک و نوجوان» با حضور علی‌اصغر سیدآبادی، سیدصادق رضایی، دکتر مسعود کوثری، سیدعلی کاشفی‌خوانساری، فریدون عموزاده خلیلی و فتح‌الله فروغی عصر دوشنبه (5 بهمن‌ماه 94) در سرای کتاب موسسه خانه کتاب برگزار شد. نظریه‌پردازی در ادبیات کودک ضعیف است علی‌اصغر سیدآبادی، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم گفت: مباحث نظری معانی مختلفی دارد. معمولاً همه موضوعاتی را که درباره مسائل مرتبط با کودکان بیان می‌شود بحث نظری کودکان و نوجوانان می‌نامیم.اما باید مسائل ادبیات کودک را از هم تفکیک کنیم. اگر به بحث نظری به‌عنوان بحث‌هایی مرتبط با نظریه‌پردازی نگاه کنیم، باید گفت که ما در این حوزه بسیار فقیریم. این نویسنده ادامه داد: در این میان تکاپوی نظری که دوره‌ای دل‌مشغولی دست‌اندرکاران ادبیات کودک بود، تا حدودی متوقف شده است. کارهایی که در دانشگاه و نهادهای مدنی در این حوزه منتشر می‌شود نیز بی‌اثر و بی‌ثمر است. درواقع خود نویسندگان و اهل فن و دست‌اندرکاران ادبیات کودک باید در این حوزه اقدام به نظریه‌پردازی کنند و تجربیات‌شان را برای دیگران بیان کنند. نباید فقط به ترجمه و بیان نظریه‌های دیگران در کشورهای دیگر بپردازیم. هرچند ترجمه هم در جای خود لازم است اما ما فقط به بیان پاسخ‌های آنها در جواب سوال‌هایی که نداریم اکتفا می‌کنیم؛ درحالی‌که باید به نوبه خودمان سؤال ایجاد کنیم و در پی یافتن پاسخ‌هایی برای آن باشیم. تولید کتاب‌های صامت برای کودکان مسعود کوثری، استاد دانشگاه و مدیر انتشارات علمی – فرهنگی نیز در این نشست به فعالیت‌های این انتشارات در حوزه کودک و نوجوان اشاره کرد و گفت: در انتشارات علمی- فرهنگی در ارتباط با کودکان و نوجوانان چند مفهوم را باز کرده‌ایم. نخست، بخش پرنده آبی است که مربوط به کودک و نوجوان است و می‌تواند رابطه صمیمانه‌ای را با کودکان و نوجوانان برقرار کند. ما این مفهوم را به فروشگاه‌های کودک نیز گسترش داده‌ایم و به‌زودی فروشگاه «پرنده آبی جردن» را افتتاح می‌کنیم. وی ادامه داد: همچنین مجله‌ای با عنوان «پرنده آبی» منتشر می‌کنیم که مختص کودکان نیست و در آن به مفاهیمی که امروزه کودکان و نوجوانان با آن درگیر هستند می‌پردازیم. علاوه بر این جشنواره‌ای با عنوان «کودکان آبی» داریم که در آن به کسانی می‌پردازیم که نیاز به حمایت بیشتری دارند مانند کودکان کار، کودکان طلاق و کودکان معلول. عرصه چهارمی هم که در آن فعالیت می‌کنیم تولید کتاب‌های جذاب جدید برای کودکان است که بدون متن و به‌صورت صامت تولید می‌شود. این کتاب‌ها به بچه‌ها کمک می‌کنند تا خلاقیت بیشتری داشته باشند. بی‌متولی بودن ادبیات کودک مشهود است سیدصادق رضایی، مدیر بخش کودک و نوجوان حوزه هنری نیز در این نشست اظهار کرد: ادبیات کودک و نوجوان ما از اول یتیم متولد شد و بی‌متولی بودن آن در همه حوزه‌های مرتبط با آن مشهود است. نقطه ضعف مدیران فرهنگی ما این است که نمی‌خواهند به محافل دانشگاهی و علمی نزدیک شوند زیرا محافل دانشگاهی زیر بار قید و بند و محدودیت نمی‌روند. درحالی‌که بهتر بود از آغاز مباحث نظری مرتبط با ادبیات کودک به محافل علمی و دانشگاهی سپرده می‌شد تا بهتر به آن پرداخته شود. رضایی بیان کرد: بچه‌ها خیلی مظلوم‌اند، چون کتاب‌هایشان را ما می‌نویسیم، ما تصویرسازی می‌کنیم، چاپ و توزیع می‌کنیم و در نهایت در اغلب موارد ما برایشان می‌خوانیم و به جای آنها فکر و زاویه دید خودمان را بیان می‌کنیم. درواقع ادبیات کودک مساله اصلی نیست خود کودکان و نوجوان مساله اصلی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. سترونی در ادبیات کودک به چشم می‌خورد سیدعلی کاشفی خوانساری، نویسنده و منتقد ادبی نیز در این نشست به بیان تاریخچه مباحث نظری ادبیات کودک در ایران پرداخت و گفت: نخستین کتاب‌های نظری که در حوزه کودک و نوجوان در کشور ما منتشرشده است به سال 1341 برمی‌گردد. در آن سال‌ها دو کتاب «اصول ادبیات کودکان» و «نقد کتاب‌های ابتدایی کودکان» منتشر شدند که با استقبال زیادی روبه‌رو شد؛ به‌طوری‌که «اصول ادبیات کودکان» از سوی موسسه انتشارات اطلاعات 30 بار تجدید چاپ شد. از آن زمان تا به‌حال 300 عنوان کتاب در این حوزه منتشر شده است. این نویسنده بیان کرد: امروزه به نوعی سترونی در ادبیات کودک مواجهیم و اکثر مولفان از الگوی ثابتی تبعیت می‌کنند و روش‌های ثابت و مشخصی دارند. گاهی اوقات با مقالاتی روبه‌رو می‌شویم که وقتی ارجاعات آنها را کنار می‌گذاریم سه یا چهار خط برای گفتن ندارند. امروزه جایی برای پرداختن به مباحث واقعی و مهم نظری مربوط به کودکان و نوجوانان وجود ندارد. گزارش کامل این نشست متعاقبا در خروجی ایبنا قرار خواهد گرفت. |  |
↧
سیدآبادی: بحث نظری در حوزه ادبیات کودک بسیار فقیر است
↧