به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) دومین همایش دوسالانه «ادبیات کودک و مطالعات کودکی» با عنوان «کودک، ادبیات و لذتهای خواندن» با حضور مجید غلامی جلیسه، مديرعامل موسسه خانه كتاب، نوشآفرین انصاری، دبير شورای كتاب كودک، حسین شیخرضایی، دبير علمی همايش، كريستين ارياستر و آسه ماريا آماندسن از نروژ و جمعی از نویسندگان، پژوهشگران و دستاندرکاران ادبیات کودک، صبح چهارشنبه (پنجم آبانماه 1395) در موسسه خانه کتاب آغاز شد و تا عصر پنجشنبه (ششم آبانماه 1395) ادامه دارد. مقالات منتخب در این همایش در قالب 6 پنل در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ارائه میشود.
زهره قایینی در این همایش به ارائه مقالهای درباره «ترويج خواندن در مناطق محروم: تجربهها و چالشها» پرداخت و گفت: امروزه دنیای ما با موضوع بسیار تلخی در چالش است. به دلیل جنگ، مهاجرت و پراکندگی نه تنها در آسیا و خاورمیانه و مرزهای مکزیک، بلکه در بسیاری از کشورهای اروپایی حضور گسترده کودکان در کمپها دیده میشوند که تجربهای سخت و بحرانی را میگذرانند. آنها جنگ، خشونت، بیخانمانی و مرگ عزیزان را تجربه میکنند و دنیا درحال تبدیل شدن به مکانی ناامن برای آنهاست.
این پژوهشگر ادامه داد: ما بهعنوان فرد نمیتوانیم مانع از جنگ و خشونت شویم و چشمانداز سیاسی جهان را تغییر دهیم، ولی میتوانیم چون چتری باشیم و نگذاریم کودکانمان امیدشان را از دست دهند. برای ایجاد زندگی بهتر برای کودکان نیازی به اقدامی پیچیده نیست، خواندن کتاب برای کودکان سادهترین و در دسترسترین راهی است که میتواند اضطراب روحی و روانی کودکان را کاهش دهد. با خواندن کتاب میتوانیم به افزایش خلاقیت کودکان کمک کنیم تا بتوانند راهحلی برای مشکلاتشان بیابند و به تواناییهایشان بیافزاییم تا در مقابل مشکلات ایستادگی کنند و برای انجام این مسئولیت به برنامه دقیق و ساختارمند نیاز داریم؛ برنامهای قابل گسترش و پایدار.
کودکان محروم به بلندخوانی کتابهای باکیفیت نیاز دارند
قایینی در ادامه سخنانش با اشاره به برنامه «بامن بخوان» توضیح داد: در حاشیه شهرها و روستاهای ما کودکانی هستند که شرایط بحرانی و بدی را تجربه میکنند و از رفاه نسبی برخوردار نیستند. برای کمک به این کودکان فقط در دسترس گذاشتن کتاب کافی نیست، آنها نیاز دارند کتابهای باکیفیت برایشان بلندخوانی شود و درباره نیازهای زندگیشان در نشستها صحبت کنند و نیاز دارند در تخیلشان دنیایی زیبا و جذاب برای خود بسازند.
به گفته این عضو شورای کتاب کودک، کودکان نیاز دارند مهارتهای زبانی را فراگیرند مخصوصا در مناطق دوزبانهای مانند سیستان و بلوچستان که تازه از کلاس اول با زبان فارسی آشنا میشوند، با بلندخواندن داستان است که میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و در پی آن به مهارتهای زبانی دست یابند.
وی همچنین بیان کرد: براساس همه این نیازها موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان برنامه «با من بخوان» را بنیان نهاد. ما صدها و گاه هزاران کیلومتر سفر میکنیم تا به کودکان کمک کنیم از راه ادبیات و داستان و شعر و نمایش با آواها و گویشهای درست واژهها آشنا شوند. با اجرای نمایش به کودکان کار میآموزیم که خود را از خشونت و جرم دور نگه دارند. به دورترین نقاط ایران میرویم تا دیوار کلاسها را به محیطی رنگی و شاد تبدیل شود. در آغاز این پروژه، نگران مشارکت آموزگاران در این طرح بودیم و حدس میزدیم استقبالی صورت نگیرد، اما پس از چند سال که از اجرای این برنامه میگذرد بر این باوریم که اگر بنیان درستی بنا نهیم و آموزگاران آموزشهای درست را از طریق کارگاههای آموزشی فراگیرند، معجزه رخ خواهد داد.
طرح «با من بخوان» نیازمند پشتیبانی مالی است
این مترجم با اشاره به اینکه اجرای این برنامه در نقاط دوردست سبب شد آموزگاران خلاق یکباره شکفته شوند، افزود: از دستاوردهای دیگر این پروژه، تلاش برای جذب بخش خصوصی برای پشتیبانی بوده که بسیار دشوار است. اجرای طرح «با من بخوان» با داشتن برنامهای چندلایه برای بچههای مناطق دوردست ایران نیاز به بودجه زیادی دارد، در حالیکه اکثر خیران مایل به مدرسهسازی هستند تا مشارکت در چنین پروژههایی. اما باید توجه داشت که از راه سیستم وسیع آموزش و پرورش نمیتوان در مبارزه با بیسوادی به موفقیتهای چشمگیری دست یافت.
قایینی با بیان اینکه کودکان بیش از آنکه به کفشهایی برای دویدن نیاز داشته باشند به بالهایی برای پریدن نیاز دارند، گفت: برنامه «با من بخوان» توانسته تجربههای گرانبهایی را در این مدت کسب کند و میتواند الگوی درست ترویج خواندن را به مربیان ارائه دهد. تجربه ما در این برنامه نشان میدهد بهکارگیری الگوی درست ترویج خواندن تاثیر زیادی در زندگی کودکان دارد.